Παρέμβαση
Από το Νίκο Γαβριήλ
Επιπτώσεις και προτάσεις για το Δημογραφικό
Με αφορμή την ολοκλήρωση των εργασιών του «Ευρωπαϊκού Δημογραφικού Συνεδρίου» με θέμα «Δημογραφικό Πρόβλημα: Επιπτώσεις και Πολιτικές» που συνδιοργάνωσαν με επιτυχία στις 19 Φεβρουαρίου 2011 στη Λάρνακα η Ανώτατη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδας (ΑΣΠΕ) και η Παγκύπρια Οργάνωση Πολυτέκνων (Π.Ο.Π.) καθώς επίσης την αναβολή για τρίτη φορά της συζήτησης της Ειδικής Ημερήσιας Διάταξης της Ολομέλειας της Βουλής για το Δημογραφικό, θέλω να καταθέσω ορισμένα στοιχεία για το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα της χώρας.
      Θα πρέπει να επισημάνουμε πως είναι αναμφισβήτητα παραδεκτό ότι τα προβλήματα του πληθυσμού είναι τόσο θεμελιώδη που εκδικούνται τους λαούς που τα αγνοούν, ώστε κανένα Έθνος δεν μπορεί να επιζήσει αν δεν πιστεύει στη ζωή και η θεώρηση αυτή αποτελεί τη βασική αρχή της επιστήμης της δημογραφίας.
      Είναι γνωστό πως οι γεννήσεις και οι θάνατοι σε συνδυασμό πάντα με τη μετανάστευση και τη παλιννόστηση εκφράζουν σε κάθε στιγμή τη δυναμική κατάσταση του  πληθυσμού.
ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat για το 2009, τα πληθυσμιακά στοιχεία για την Ελλάδα είναι πλήρως  απογοητευτικά και έχουν ως εξής:
Πληθυσμός 1.1.2009 11.260.400
Γεννήσεις 120.700
Θάνατοι 110.800
Μεταναστευτική εισροή 35.900
Πληθυσμός 1.1.2010 11.306.200
Από τα ανωτέρω στοιχεία προκύπτει ότι οι γεννήσεις είναι περισσότερες από τους θανάτους μόνο κατά 9.900, συμπεριλαμβανομένων ημεδαπών και αλλοδαπών. Αν λάβει κανείς υπόψη ότι οι θάνατοι αφορούν σχεδόν αποκλειστικά ημεδαπούς, τότε είναι προφανές ότι ο γηγενής πληθυσμός συρρικνώνεται συνεχώς. Η διαφορά γεννήσεων – θανάτων στην Ελλάδα είναι μόνο το 27,5% της καθαρής μεταναστευτικής ροής μόνο για το 2009!
Την πενταετία 2004-2008 υπάρχει μια φυσική αύξηση του πληθυσμού κατά 22.088 «που οφείλεται αποκλειστικά στους αλλοδαπούς, δεδομένου ότι η υπεροχή των γεννήσεων από αλλοδαπές μητέρες έναντι των θανάτων των αλλοδαπών κατά 88.093 υπερκάλυψε την υπεροχή των θανάτων έναντι γεννήσεων Ελλήνων κατά 66.005 την περίοδο αυτή». 
Σύμφωνα με στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που θα συρρικνωθεί ο πληθυσμός της το 2060, περίπου 3% σε σχέση με τα στοιχεία του 2008.
Η χώρα βρίσκεται στη 16η θέση του πίνακα με βάση το ρυθμό γονιμότητας, κάτω από το μέσο όρο των 27 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενώ, συγκριτικά με τα άλλα κράτη, είναι στην 5η υψηλότερη θέση με βάση το προσδόκιμο ζωής του άνδρα και πολύ κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο στο προσδόκιμο ζωής της γυναίκας. Αυτό δείχνει ξεκάθαρα μια χώρα που γερνάει με ταχείς ρυθμούς και προφανείς επιπτώσεις σε πολλούς οικονομικούς τομείς, όπως και στο ασφαλιστικό, σε συνδυασμό μάλιστα με το γεγονός ότι το 16,6% του πληθυσμού θα αφορά τους καταγεγραμμένους μετανάστες.
Με δεδομένο λοιπόν ότι οι θάνατοι του γηγενούς πληθυσμού, τα τελευταία χρόνια υπερτερούν σταθερά των γεννήσεων, η μετανάστευση και μάλιστα νέων επιστημόνων βρίσκονται σε έξαρση, ενώ η αθρόα είσοδος των λαθρομεταναστών είναι ανεξέλεγκτη (με ότι αυτό συνεπάγεται για την αλλοίωση του πληθυσμού), δεν αποτελεί υπερβολή να ισχυρισθούμε πως σε λίγες δεκαετίες οι Έλληνες θα είναι ξένοι στον τόπο τους, αφού ο δείκτης για την ανανέωση των γενεών από 2.1 παιδιά ανά γυναίκα αναπαραγωγικής  ηλικίας,  που  πρέπει  να  είναι,  έχει  συρρικνωθεί στο 1.
Στον κάτωθι πίνακα αποτυπώνεται ότι το 2000 η Ελλάδα ήταν η τρίτη περισσότερο γηρασμένη χώρα στην Ευρώπη:
Χώρες Ε.Ε. % ηλικιωμένων (2000)
1 Ιταλία 18,0
2 Σουηδία 17,3
3 Ελλάδα 17,2
4 Βέλγιο 16,8
5 Ισπανία 16,7
6 Γαλλία 15,9
7 Γερμανία 15,8
8 Ην. Βασίλειο 15,6
9 Αυστρία 15,5
10 Πορτογαλία 15,3
11 Δανία 14,8
12 Φιλανδία 14,8
13 Λουξ/ργο 14,3
14 Ολλανδία 13,6
15 Ιρλανδία 11,2
Όπως αναφέρει ο Carl Haub, ανώτερος δημογράφος στο Population Reference Bureau, σε παγκόσμιο επίπεδο, έως το 2050, οι ηλικιωμένοι θα είναι περισσότεροι από τους νέους για πρώτη φορά στην ιστορία, και αυτή η ανισορροπία θα σπείρει τον όλεθρο στο ασφαλιστικό σύστημα καθιστώντας δύσκολη τη στήριξη των συνταξιούχων και των ηλικιωμένων. Κάτι που η ΑΣΠΕ επισημαίνει για την Ελλάδα εδώ και πολλά χρόνια, καθώς το 2060, η αναλογία εργαζομένων συνταξιούχων θα είναι ένας προς έναν !
 Ήδη με πιο πρόσφατα στοιχεία, η Ελλάδα είναι η δεύτερη πιο γερασμένη χώρα στην Ευρώπη μετά την Ιταλία. Και τα δεδομένα βαίνουν προς το χειρότερο συνεχώς.
Δεν είναι μόνο οι ηλικιωμένοι που αυξάνονται με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Σε συνδυασμό με τη μεγάλη μείωση των γεννήσεων, δημιουργούνται προϋποθέσεις δημογραφικής κατάρρευσης.
Τα τελευταία 30 χρόνια τα παιδιά μειώνονται δραματικά: από 25,4% (1971) σε 15,2% (2001), ενώ οι ηλικιωμένοι αυξάνονται από 10,9% (1971) σε 16,7 (2001) !
ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Αναφορικά με τις δημογραφικές πολιτικές που ασκούνται στην Ελλάδα, ο απολογισμός είναι από πολύ φτωχός έως ανύπαρκτος.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ένα μικρό ποσοστό του ΑΕΠ κατευθύνεται σε βοηθήματα για το παιδί και την οικογένεια. Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα το ποσοστό είναι 1,5% του ΑΕΠ ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 2,1%.
    ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
* Ενώ έχει καθιερωθεί φορολογική απαλλαγή για όσους έχουν τρία προστατευόμενα τέκνα το ποσό των 23.500 ευρώ, δηλαδή 8.000 ευρώ για κάθε παιδί, για τους πολυτέκνους που έχουν τέσσερα και άνω προστατευόμενα τέκνα χορηγείται απαλλαγή μόνο 2.000 ευρώ για το 4ο και καθένα επιπλέον προστατευόμενο τέκνο. Έτσι παραβιάζεται η Συνταγματική επιταγή του άρθρου 4 περί συνεισφοράς όλων των Ελλήνων στους φόρους με βάση τις δυνάμεις καθενός, και του άρθρου 21 για την ειδική φροντίδα που οφείλει του Κράτους στις πολύτεκνες οικογένειες.
Στοιχειώδης αποκατάσταση της δικαιοσύνης επιβάλλει να χορηγείται φορολογική απαλλαγή και το 4ο και κάθε ένα προστατευόμενο τέκνο ύψους τουλάχιστον 8.000 ευρώ. Διαφορετικά, οι πολύτεκνες οικογένειες ωθούνται να ανήκουν στα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
* Είναι προκλητικό να καθιερώνεται αφορολόγητο ακίνητης περιουσίας το ποσό των 400.000 ευρώ για τον άγαμο και το ίδιο ακριβώς ποσό για τον πολύτεκνο με 4, 5 ή περισσότερα παιδιά!
Είναι εξοργιστικό για τους ημιυπαίθριους χώρους να πληρώνουν το ίδιο ποσό ο άγαμος που τον έχει για λόγους πολυτέλειας και ο πολύτεκνος που εξ ανάγκης τον έχει για να στεγάζει κάποια από τα πολλά παιδιά του.
Είναι αδιανόητο, στα τέλη κυκλοφορίας των αυτοκίνητων να έχουν την ίδια φορολογική μεταχείριση για τα ίδια αυτοκίνητα, ο άγαμος με τον πολύτεκνο και να μην λαμβάνεται καμιά μέριμνα για τον πολύτεκνο που εξ ανάγκης αγοράζει αυτοκίνητο για να μπορεί να μετακινεί με ασφάλεια τα παιδιά του σε ένα, εξ ανάγκης, επταθέσιο αυτοκίνητο.
            Η αποκατάσταση αυτής της απαράδεκτης, αντισυνταγματικής και άδικης αντιμετώπισης των πολυτέκνων επιβάλλεται να σταματήσει και έχει στοιχειώδες χρέος η Κυβέρνηση να καθιερώσει:
  • αφορολόγητο όριο ακίνητης περιουσίας τουλάχιστον το τριπλάσιο του αφορολογήτου του αγάμου,
  • για τους ημιυπαίθριους, απαλλαγή τουλάχιστον κατά 60% (τα 2/3),
  • για τα τέλη κυκλοφορίας, απαλλαγή κατά 50%.
ΜΙΣΘΟΙ – ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΜΜΕΣΟΙ ΦΟΡΟΙ
Δεν μπορεί να έχουν την ίδια αντιμετώπιση οι πολύτεκνοι με τους αγάμους. Είναι εγκληματικό να γίνεται περικοπή ίδιου ακριβώς ποσού από τις κάθε είδους απολαβές (για μισθό ή σύνταξη ή επίδομα ή δώρα κ.λπ) στον πολύτεκνο και στον άγαμο!
Όταν μάλιστα, κάθε πολύτεκνη οικογένεια καταναλώνει τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης σε ποσοστό αναλογικά μεγαλύτερο από τις μη πολύτεκνες οικογένειες, οπότε η αύξηση του ΦΠΑ σε 23% πλήττει ακόμη περισσότερο τους πολυτέκνους.
            Επιβάλλεται λοιπόν τουλάχιστον η περικοπή που γίνεται στους πολυτέκνους να περιορισθεί στο 1/3 του ποσού που ισχύει για τον άγαμο.
ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ – ΔΙΑΝΟΜΗ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ
Το μοναδικό ουσιαστικό μέτρο δημογραφικής πολιτικής που επέφερε 500 – 600 περισσότερες γεννήσεις κάθε χρόνο στην Ελλάδα, ήταν η πρόσληψη των πολυτέκνων χωρίς τις διαδικασίες του ΑΣΕΠ στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
            Δυστυχώς, η Κυβέρνηση άκριτα, ουσιαστικώς κατήργησε το σπουδαίο αυτό μέτρο, χωρίς καν την τήρηση της μεταβατικής περιόδου της  διετίας που υποσχέθηκαν.
* Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ουσιαστικώς  έχει καταργήσει σήμερα τη διανομή των προϊόντων παρέμβασης Ε.Ε. στις πολύτεκνες οικογένειες, αφού ήδη έχει καθιερώσει  ως προϋπόθεση για τη χορήγησή τους όρια εξαθλίωσης, δηλ. την ύπαρξη ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος για μια πολύτεκνη οικογένεια με τέσσερα ανήλικα (προστατευόμενα) τέκνα το ποσόν των 15.000 € (!) προσαυξανόμενο για κάθε παιδί κατά 20% και για την σύζυγο 30%., όπερ σημαίνει ότι πολύτεκνη οικογένεια με 4 παιδιά δικαιούται δωρεάν τρόφιμα όταν το ετήσιο οικ. εισόδημα είναι μόλις 31.500 € (!)
Θα πρέπει, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων,  να αναπροσαρμόσει την πολιτική του και να καθιερώσει, για τη δωρεά διανομή τροφίμων στους πολυτέκνους, ως προϋπόθεση τουλάχιστον το ίδιο ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, με την προσαύξηση για το κάθε παιδί πέραν του 2ου, που προβλέπει το άρθρο 10 του Ν. 3220/2004 για τη χορήγηση του στεγαστικού επιδόματος, δηλαδή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα 30.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 3.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο από το 2ο και άνω και με δικαιολογητικό μόνο το εκκαθαριστικό σημείωμα της ΔΟΥ και το πιστοποιητικό πολυτεκνικής ιδιότητας. 
ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ
Είναι άμεση ανάγκη να υπάρξει σημαντική αύξηση στο ποσόν του επιδόματος και της σύνταξης που χορηγείται στην πολύτεκνη μητέρα, έτσι ώστε σύντομα να συγκλίνουν προς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
 Οικογένεια με 4 παιδιά, μηνιαίο επίδομα:
- στην Ελλάδα (πολυτεκνικό)  168 €
- Ευρώπη των 27 – μέσος όρος 383 €
Αντί των παραπάνω η κυβέρνηση μεθοδεύει την θέσπιση εκ νέου εισοδηματικών κριτηρίων για τη χορήγηση των πενιχροτάτων πολυτεκνικών επιδομάτων, τη στιγμή κατά την οποία το μέτρο αυτό κρίθηκε αντισυνταγματικό από τα Διοικητικά Δικαστήρια όλων των βαθμίδων (Πρωτοδικείο – Εφετείο – Σ.τ.Ε.).
* Να χορηγείται η πολυτεκνική σύνταξη και στο χήρο πολύτεκνο πατέρα,  ύστερα μάλιστα από την έκδοση της υπ’ αριθμ. 314/2007 αποφάσεως του Σ.τ.Ε (Ολομέλεια).
ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΒΛΥΝΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟΥ
- Για τα νέα ζευγάρια: Να τους χορηγείται δάνειο για την απόκτηση στέγης στο ύψος της αγοραζόμενης ή ανεγειρόμενης κατοικίας με τις εξής ειδικές προϋποθέσεις:
         Με την απόκτηση του 2ου τέκνου τους να τους χαρίζεται το 1/3 των τόκων με την απόκτηση του 3ου να τους χαρίζονται οι τόκοι και με το 4ο τέκνο να τους χαρίζεται και το κεφάλαιο. Έτσι θα ενθαρρυνθούν για την απόκτηση πολλών παιδιών. 
- Μηνιαίος μισθός για όσες μητέρες αποκτούν 4ο τέκνο: Κάθε μητέρα που θα αποκτά το 4ο τέκνο να θεωρείται οιονεί δημόσιος υπάλληλος με πρώτο μηνιαίο 735 ευρώ (250.000 δρχ.), με τις αυξήσεις, τα δώρα και το επίδομα αδείας κ.λπ. Η μητέρα, που ήδη εργάζεται, θα εγκαταλείψει την εργασία της και θα αναλάβει τη μέριμνα των παιδιών της. Εννοείται ότι θα απαγορεύεται ρητώς η απασχόλησή της σε άλλες δραστηριότητες, η διαμονή των παιδιών σε κρατικούς ή ιδιωτικούς βρεφονηπιακούς σταθμούς και η λήψη  οποιουδήποτε άλλου επιδόματος. Για τη μητέρα που θέλει να εργάζεται και δε θα λαμβάνει τον παραπάνω μισθό, θα της καταβάλλονται τα έξοδα της φοιτήσεως των παιδιών στους κρατικούς ή ιδιωτικούς βρεφονηπιακούς σταθμούς.
      Κλείνοντας θέλω ν’ αναφέρω χαρακτηριστικές φράσεις του Εξοχ. Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια δύο προηγουμένων Μηνυμάτων του των ετών 2008 και 2009.
     -  «Στο πρόσωπο των Πολυτέκνων βλέπουμε όλοι την Ελλάδα που πιστεύει στο μέλλον… και αγωνίζεται…»
   - «Οι πολύτεκνοι είναι παράδειγμα για όλη την Ελλάδα, είναι οι π ρ ω τ ο π ό ρ ο ι. Γι’ αυτό το Κράτος πρέπει να είναι αλληλέγγυο. Αντίθετα, βλέπω πόσο τ σ  ι -γ κ ο ύ ν η δ ε ς είναι μερικοί, που κάνουν ένα μόνο παιδί».
      Και στο φετινό  Μήνυμά του είπε στην αντιπροσωπεία της ΑΣΠΕ:
      «…Ξέρετε ότι πάντα σας στηρίζω. Η πόρτα μου θα είναι πάντα ανοιχτή για του Πολύτεκνους. Θα προτιμούσα όμως να μην έρχεσθε εδώ με αιτήματα που είναι δίκαια και πρέπει να ικανοποιηθούν και για τα οποία και εγώ μαζί σας όσο μπορώ – παρ’ όλο που τα πράγματα είναι δύσκολα – θα πρέπει να δώσουμε τη μάχη. Και πιστεύω ότι οι αρμόδιοι Υπουργοί θα καταλάβουν, όπως καταλαβαίνω και εγώ, το πρόβλημα το δικό σας, όπως το ζείτε εσείς».
* Ο Νίκος Γαβριήλ είναι Πρόεδρος του Συλλόγου Πολυτέκνων Λάρισας και Περιχώρων

Πρόσφατα άρθρα