Ενδιαφέρουσες απόψεις συναδέλφων εκπαιδευτικών που διαβάσαμε σε διάφορες ιστοσελίδες

 Θρησκευτικά: προαιρετικά ή υποχρεωτικά;

 

Tων δρ. Ιωαν. Αγγελόπουλου
& Γεωργίου Παπαδόπουλου *
 
 
«Πιο εύκολη γίνεται η απαλλαγή των μαθητών από τη διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών στα ελληνικά σχολεία με απόφαση του υπουργείου Παιδείας. Κάτι που αναμένεται να προκαλέσει τις αντιδράσεις εκκλησιαστικών κύκλων, που κάνουν λόγο για προαιρετική διδασκαλία των Θρησκευτικών» (Καθημερινή 31.7.2008). Πληροφορηθήκαμε από τα Μέσα Ενημερώσεως για την νέα εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με τη διδασκαλία των μαθητών στο μάθημα των θρησκευτικών. Έκπληξη μας προξένησε και η απόφαση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου και το σκεπτικό της εγκυκλίου. Γι’ αυτό θέλουμε να καταγράψουμε κάποιες σκέψεις επί του θέματος.
1. Παγία θέση του Υπουργείου Παιδείας ήταν η απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών να ισχύει για τους μαθητές που ήταν αλλόθρησκοι και αλλόδοξοι. Αυτό ίσχυε μέχρι σήμερα με βάση την εγκύκλιο του ΥΠΕΠΘ (61723/Γ2/13.6.2002), γνωστή ως «εγκύκλιο Γκεσούλη» (ήταν ο αρμόδιος υφυπουργός τότε). Σύμφωνα με αυτή μαθητές αλλόδοξοι ή αλλόθρησκοι (και όχι μόνο), πάντοτε με αίτησή τους και όχι αυτεπάγγελτα, είχαν δικαίωμα απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών. Η εμπειρία πολλών συναδέλφων μας από τα σχολεία μας βεβαιώνει ότι πολλοί αλλόθρησκοι ή αλλόδοξοι ή και άθεοι (κατά δήλωσή τους) μαθητές παρακολουθούσαν το μάθημα των θρησκευτικών, και συμμετείχαν ενεργώς και με ενδιαφέρον σε αυτό, χωρίς να κάνουν χρήση αυτού του δικαιώματος της απαλλαγής. Τι εξυπηρετεί, λοιπόν, η νέα εγκύκλιος;
2. Σε παλαιότερη γνωμοδοτική πρόταση του Συμβουλίου της Επικρατείας επί Σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος για τον διορισμό και ετεροδόξων δασκάλων στα δημοτικά σχολεία[1] αναφερόταν ότι εάν το μάθημα των θρησκευτικών είχε θρησκειολογικό χαρακτήρα δεν θα μπορούσαν να τύχουν απαλλαγής οι μαθητές, θα ήταν δηλ. απολύτως υποχρεωτικό. Η απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών εσφαλμένα θεωρείται ως προστασία της συνειδήσεως και της ανεξιθρησκίας των μαθητών. Αυτό συμβαίνει επειδή στο μυαλό πολλών ανθρώπων, λανθασμένα, ταυτίζεται το μάθημα των θρησκευτικών με την εκκλησιαστική κατήχηση που γίνεται στις ενορίες. Το μάθημα των θρησκευτικών είναι μάθημα ενταγμένο στο πλαίσιο του ελληνικού σχολείου και εκπληρώνει παιδαγωγικούς και όχι εκκλησιαστικούς σκοπούς. Η ελληνική κοινωνία, μέσω των εκπροσώπων της, που νομοθετούν, επιθυμεί να διδάσκονται τα παιδιά, ανάμεσα στα άλλα γνωστικά αντικείμενα και το φαινόμενο της θρησκείας, με ιδιαίτερη βαρύτητα στη θρησκευτική παράδοση της χώρας, δηλ. στα δόγματα και στη ζωή της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Οι σκοποί της παιδείας γενικώς και του μαθήματος ειδικότερα είναι γνωσιολογικοί: να γνωρίσουν οι μαθητές, όχι να πιστέψουν ή να ενταχθούν σε μία θρησκευτική κοινότητα. Αντιγράφουμε από την ισχύουσα νομοθεσία: Στον βασικό νόμο για την παιδεία (Ν. 1566/1985, άρθρο 1) αναγράφεται επί λέξει: η εκπαίδευση υποβοηθεί τους μαθητές να «γίνονται ελεύθεροι, υπεύθυνοι, δημοκρατικοί πολίτες, να υπερασπίζονται την εθνική ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα της χώρας και τη δημοκρατία, να εμπνέονται από αγάπη προς τον άνθρωπο, τη ζωή και τη φύση και να διακατέχονται από πίστη προς την πατρίδα και τα γνήσια στοιχεία της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης. Η ελευθερία της θρησκευτικής τους συνείδησης είναι απαραβίαστη». (Πως επιβεβαιώνεται από την παρούσα εγκύκλιο του αρμόδιου οργάνου της Πολιτείας ο σεβασμός και η προσήλωσή της στο δικό της Νόμο;). Η υλοποίηση αυτού του στόχου γίνεται με τις Οδηγίες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για το μάθημα των θρησκευτικών, όπου διαβάζουμε: «Σκοπός του μαθήματος της ορθόδοξης χριστιανικής αγωγής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι: 1) Να ε[2]νημερωθούν οι μαθητές για την υφή του θρησκευτικού φαινομένου. 2) Να γνωρίσουν ιδιαίτερα το Χριστιανισμό, κατεξοχήν την Ορθοδοξία, και να τοποθετηθούν υπεύθυνα. 3) Να αξιοποιήσουν την προσφορά του μαθήματος, ώστε να συνειδητοποιήσουν τη δύναμη του λυτρωτικού μηνύματος του Ευαγγελίου και να καλλιεργήσουν το ήθος και την προσωπικότητά τους, να ευαισθητοποιηθούν απέναντι στο σύγχρονο κοινωνικό προβληματισμό και να βοηθηθούν να πάρουν έμπρακτα θέση»[3][4]. Μάλιστα, μεταξύ των «βασικών κριτηρίων για την παρουσίαση της διδακτικής ύλης» αναγράφονται: «Απαιτούμενη στάση απέναντι στους αλλόπιστους, τους ετερόδοξους, τις προβληματικές η αντίθετες ιδεολογίες και αντίστοιχα κινήματα: Έγκυρη ενημέρωση, ανάλυση, ερμηνεία. Συμπαράθεση απόψεων (αμερόληπτη και αντικειμενική). Τεκμηριωμένη, ακριβοδίκαιη, εποικοδομητική και νηφάλια κριτική (και αυτοκριτική). Σεβασμός των εκπροσώπων τους. Αγωγή για μαρτυρία και ομολογία η διάλογο (όπου αυτός είναι δυνατός), καθώς και για άμυνα (όπου είναι αναπόφευκτο). Αποφυγή προσβλητικών χαρακτηρισμών, υποτίμησης, περιφρόνησης, γελοιοποίησης, πολεμικής και φανατικής αντίθεσης»[5].
3. Είναι ενδιαφέρον ότι στη Γαλλία, στην οποία δεν διδάσκεται πάνω από 100 χρόνια ειδικό μάθημα θρησκευτικών, ο διανοητής Ρεζίς Ντεμπρέ εισηγείται την επαναφορά της συστηματικής διδασκαλίας του θρησκευτικού φαινομένου, το οποίο κατ’ αυτόν συνδέεται με τον πολιτισμό, την τέχνη και τα γράμματα, μέσα από τα συναφή μαθήματα του γαλλικού σχολείου[6]. Και στη χώρα μας ο καθηγητής Νίκος Μουζέλης υποστηρίζει με άρθρο του την υπ[7]οχρεωτική διδασκαλία των θρησκευτικών: «το μάθημα των θρησκευτικών πρέπει να είναι υποχρεωτικό για δύο βασικούς λόγους: Πρώτον: Αν η παιδεία έχει σαν σκοπό την ανάπτυξη, όχι μόνο της διανοητικής και σωματικής αλλά και της πνευματικής διάστασης του ανθρώπου, τα θρησκευτικά, όταν διδάσκονται σωστά, οδηγούν σε βασικούς, πανανθρώπινους προβληματισμούς που το μονοδιάστατα ρασιοναλιστικό/λογοκεντρικό εκπαιδευτικό μας σύστημα και το άκρατα υλιστικό/καταναλωτικό κοινωνικό πλαίσιο τείνουν να εξαφανίσουν. Δεύτερον, η ορθόδοξη πίστη και εκκλησία αποτελεί μια βασική διάσταση της εθνικής μας ταυτότητας. Γι' αυτόν τον λόγο ανεξάρτητα με το αν κανείς πιστεύει η όχι, η γνώση των βασικών ουσιαστικών στοιχείων της Ορθοδοξίας, της ιστορικής εξέλιξης της εκκλησίας και του ρόλου που αυτή έπαιξε στη διαμόρφωση της νεοελληνικής κοινωνίας και πολιτισμού αποτελεί βασική προϋπόθεση για να καταλάβουμε ποιοί είμαστε και πως λειτουργούμε στον χώρο και χρόνο. Η ιδέα πως για τους Έλληνες που δεν πιστεύουν, το μάθημα των θρησκευτικών θα πρέπει να είναι προαιρετικό, είναι τόσο απαράδεκτη όσο η αντίληψη πως οι μαθητές με αναρχικά πολιτικά φρονήματα, επειδή δεν πιστεύουν στην κρατική εξουσία δεν θα πρέπει να υποχρεούνται να μελετήσουν τη συγκρότηση και εξέλιξη του ελληνικού κράτους - έθνους»[8]. Εάν, μάλιστα, διαβάσει κάποιος τις απόψεις περί του πολιτιστικού και βιβλικού χαρακτήρος του μαθήματος των θρησκευτικών[9] τότε θα συμφωνήσει ότι το μάθημα των θρησκευτικών με τις πολλαπλές διαστάσεις, που έχει ήδη και με τον σύγχρονο τρόπο διδασκαλίας του, θα πρέπει να παραμείνει στο ελληνικό σχολείο υποχρεωτικό, όπως τουλάχιστον τα μαθήματα της ιστορίας και της κοινωνικής και πολιτικής αγωγής.
4. Ακόμη, η νέα εγκύκλιος φαίνεται να αγνοεί τη σχολική πραγματικότητα και την ψυχολογία μαθητών και γονέων. Ποιός μαθητής, ιδίως στις τελευταίες τάξεις του Λυκείου, δεν θα ήθελε να έχει δύο ώρες λιγώτερο μάθημα την εβδομάδα; Εάν βλέπαμε το θέμα από παιδαγωγικής απόψεως θα έπρεπε στην περίπτωση απαλλαγής από ένα μάθημα να βάζαμε στη θέση του ένα άλλο· να υπήρχε αντικατάσταση και όχι απαλλαγή. Για λόγους εναρμόνισης με τα Ευρωπαϊκά δεδομένα δεν πρέπει να βλέπουμε τι κάνουν άλλες χώρες (π.χ. Φινλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Γερμανία, Πορτογαλία, Ισπανία), με παρόμοιο σύστημα εκπαίδευσης; Θα δούμε λοιπόν ότι οι χώρες αυτές έχουν θεσπίσει στη θέση του μαθήματος των «Θρησκευτικών» (όποιας μορφής και περιεχομένου) εναλλακτικό μάθημα (Ηθική, Φιλοσοφία, Κοινωνική Παιδεία κ.λπ.) υποχρεωτικό για όσους μαθητές ζητήσουν απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών[10]. Εδώ όμως δεν υπάρχει ανάλογη νομοθετική ρύθμιση, γεγονός που θα αποθάρρυνε τους μαθητές εκείνους, οι οποίοι (χωρίς να έχουν αληθινό πρόβλημα συνείδησης) και μόνο χάριν ευκολίας θα ζητούσαν την απαλλαγή τους από το μάθημα των θρησκευτικών.
5. Επί πλέον, με την εγκύκλιό του αυτή το Υπουργείο εισάγει έναν ανοίκειο διαχωρισμό ανάμεσα στα διδασκόμενα μαθήματα (όλα υποχρεωτικά και ένα μόνον προαιρετικό) και υποβαθμίζει τη θέση των θεολόγων καθηγητών. Δημιουργεί καθηγητές και μαθήματα δύο ταχυτήτων. Ασφαλώς και σήμερα υπάρχουν στο εκπαιδευτικό σύστημα (Γυμνάσιο-Λύκειο) επιλεγόμενα μαθήματα. Η δυνατότητα, όμως, επιλογής τους (π.χ. β’ ξένη γλώσσα) δεν υποβαθμίζει τον ρόλο κάποιας ειδικότητας, ούτε ελαφρύνει το πρόγραμμα των μαθητών, αφού και αυτά (πλην συγκεκριμένων π.χ. Η/Υ) είναι υποχρεωτικά τόσο στην παρακολούθηση όσο και στην εξέταση-βαθμολόγηση. Εάν κατά το επόμενο σχολικό έτος σημειωθούν μαζικές απαλλαγές μαθητών, α) πως θα απασχολούνται αυτοί κατά τη διάρκεια του σχολικού προγράμματος (το πρόβλημα θα είναι έντονο, ιδιαίτερα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και είναι θέμα που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι διευθυντές των σχολείων και των δύο βαθμίδων Εκπαίδευσης) και β) ποιό θα είναι το εργασιακό παρόν και μέλλον 4.000 θεολόγων - καθηγητών (οι οποίοι είναι απόφοιτοι δημόσιου Πανεπιστημίου, διορίστηκαν και μισθοδοτούνται από το δημόσιο και υπηρετούν τις αρχές-αξίες του εκπαιδευτικού συστήματος, εφαρμόζοντας τους Νόμους του Κράτους);
6. Μία τελευταία επισήμανση: Ενώ η Ελληνική Πολιτεία επανειλημμένως αρνείται να συμμορφωθεί με αποφάσεις ελληνικών η ευρωπαϊκών Δικαστηρίων, οι οποίες δικαιώνουν φυσικά πρόσωπα η φορείς (έπειτα από προσφυγή τους για ποικίλα ζητήματα), σπεύδει να υιοθετήσει μία απλή σύσταση της Αρχής του Συνηγόρου του Πολίτη, δημιουργώντας ποικίλα προβλήματα, με την αλλαγή του λεκτικού σε ένα γραφειοκρατικής υπόθεσης έγγραφο. Θεωρούμε πως η κίνηση αυτή έγινε χωρίς σοβαρή σκέψη και ερήμην της εκπαιδευτικής κοινότητας (και των δύο βαθμίδων εκπαίδευσης), καθώς αυτή θα κληθεί πρώτη και εντελώς ακάλυπτη να αντιμετωπίσει τα λειτουργικά – και όχι μόνο - προβλήματα.

 
 
* Ιωάννης Αγγελόπουλος, δρ. Θεολογίας, διευθυντής Λυκείου
Γεώργιος Παπαδόπουλος θεολόγος & φιλόλογος καθηγητής
 

 

[1] Βλ. προχείρως Τα Νέα 30.11.2002, Το Βήμα 8.12.2002.
 
 
2 Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Οδηγίες για τη διδακτέα ύλη και τη διδασκαλία των μαθημάτων στο Γυμνάσιο και στο Ενιαίο Λύκειο κατά το σχολικό έτος 2002-2003, τεύχος Γ´ (Αθήνα: Ο.Ε.Δ.Β., 2002), σ. 14.
3 Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, όπου παραπάνω, σ. 15.
4 Βλ. Ρεζίς Ντεμπρέ, Η διδασκαλία της θρησκείας στο ουδετερόθρησκο σχολείο (Αθήνα: Εστία, 2004).
 
5 Νίκου Μουζέλη, «Η διδασκαλία των θρησκευμάτων», Το Βήμα 16.10.1995.
6 Βλ. Σταύρου Ζουμπουλάκη, «Τα Θρησκευτικά ως βιβλικό μάθημα», Θρησκευτική παιδεία και σύγχρονη κοινωνία (Αθήνα: Εν πλω, 2006), σσ. 233-249. Παντελή Καλαϊτζδη, «Τα Θρησκευτικ ως πολιτιστικ μθημα», Σναξη 74/2000, σσ. 69-83.
7 Βλ. Δημητρίου Βογιατζή, «Θρησκευτικών απολογία» Κοινωνία 45 (2002), σ. 352.

 

=================

 

Είναι μάθημα τα «Θρησκευτικά»;
 
Το χρονικό του προαναγγελθέντος θανάτου ολοκληρώθηκε. Με μία απλή πλέον δήλωση γονέος ο οιοσδήποτε μαθητής μπορεί να απαλλαγεί από το «μάθημα» των θρησκευτικών.
 
Η πρώτη βαθύτατη αντίφαση που κρύβεται στην παραπάνω λανθασμένη οπωσδήποτε απόφαση του υπουργείου παιδείας είναι η υποβίβαση του δημοσίου σχολείου σε ένα προπαγανδιστικό εν μέρει ίδρυμα το οποίο σκοπό έχει τον προσηλυτισμό των μαθητών. Υπάρχει στην παραπάνω απόφαση άρνηση της επιστημονικότητας των θρησκευτικών και των θεολόγων οι οποίοι καθίστανται αντιεπιστημονικοί προσηλυτιστές ορθοδόξων χριστιανικών θέσεων, ανίκανοι να αφυπνίσουν διά του μαθήματος τους το ανώτερο θρησκευτικό στοιχείο των μαθητών. Θεωρείται  ότι αυτοί οι μαθητές οι οποίοι θα παραμείνουν στις θέσεις τους –άραγε και αυτοί χρειάζονται βεβαιώσεις των γονέων των;-θα είναι έρμαια των θεολογικών δοξασιών αντιεπιστημόνων και φανατικών θεολόγων; Αν είναι δυνατόν. Το υπουργείο παιδείας δηλαδή δεν πιστεύει ότι οι επιστήμονες θεολόγοι-διότι σύμφωνα και με την Πλατωνική αλλά και με την άποψη του Χ.Ανδρούτσου  η θεολογία είναι επιστήμη-μπορούν να ξυπνήσουν την ανώτερη θρησκευτική φύση του παιδιού διδάσκοντάς του  θεμελιώδεις οντικές αλήθειες πολύτιμες για τον πολιτισμό και την ανθρωποκεντρική προσφορά των πολιτών του αύριο;
Η δεύτερη βαθύτατη επίσης αντίφαση που ανιχνεύεται στην απόφαση αυτή είναι η πιθανή αντισυνταγματικότητά της. Το άρθρο 3 του Ελληνικού Συντάγματος τονίζει ότι η Ορθοδοξία είναι η επίσημη θρησκεία του Ελληνικού κράτους και βέβαια το άρθρο 16 επιβεβαιώνει τη σχέση του κράτους με την παιδεία του όταν τονίζει ότι ο σκοπός της ελληνικής παιδείας είναι η εθνική και θρησκευτική ανάπτυξη των μαθητών. Χωρίς το μάθημα των θρησκευτικών πώς θα είναι δυνατόν αυτό; Και αν δεχθούμε ότι μαθητές των ελληνικών σχολείων δεν είναι Έλληνες ή ορθόδοξοι ή ότι άλλο σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να αναθεωρηθεί το σύνταγμα και να αναγράφεται ότι δεν υπάρχει επίσημη θρησκεία στο Ελληνικό κράτος και επίσης στο σύγχρονο Ελληνικό κράτος δεν υπάρχει κεντρικός σκοπός της παιδείας. Καταλαβαίνουμε ότι σε αυτή την περίπτωση δεν μπορεί να υπάρχει κράτος. Διότι το κράτος είναι θεσμός που στηρίζεται σε συγκεκριμένες συλλήψεις και σκοπούς. Αλλοιώς δεν έχει λόγο ύπαρξης.
Το τρίτο σημαντικό σημείο σε όλα τα παραπάνω είναι η πνευματική χρεωκοπία που ευρίσκεται πίσω από αυτή την απόφαση και χαρακτηρίζει όλους αυτούς που την υποστήριξαν και την επέβαλαν. Τι σημαίνει «μάθημα θρησκευτικών;» Σημαίνει ότι και όλα τα άλλα μαθήματα. Ευρύτατο αντικείμενο το οποίο επιστημονικά μπορεί να αναπτυχθεί και να δοθεί ποικιλοτρόπως στους μαθητές. Τα θρησκευτικά-όπως και τα φιλολογικά μαθήματα-μπορούν να διαιρεθούν σε πολλά άλλα μαθήματα και να καλύψουν όλες τις διαφορετικότητες των μαθητών. Τοιουτοτρόπως οι μαθητές μπορούν να διδαχθούν συγκριτική θρησκειολογία, ιστορία των θρησκειών, αρχαίες και νέες θρησκείες, ηθικές και φιλοσοφικές αρχές και θεωρίες και πλείστα άλλα πράγματα. Οι μαθητές μπορούν να διδαχθούν από τα Ελευσίνεια μυστήρια έως τους χριστιανούς Πατέρες έως τους μωαμεθανούς «σούφι»όλο το εύρος της θρησκευτικής επιστήμης. Οι σύγχρονοι όμως καίσαρες της παιδείας ως άλλος Προκρούστης έκοψαν το δύστυχο αυτό μάθημα στα μέτρα τους και το τελείωσαν. Δεν ενδιαφέρονται καν για τις πιθανές θέσεις ανεργίας που θα προκύψουν. Ως άλλοι στρουθοκάμηλοι δεν σκέφτονται ότι εάν ένας καθηγητής θέλει να κάνει την όποια θρησκευτική του προπαγάνδα θα την κάνει μέσα από το μάθημά του διότι σύμφωνα με τον Πλάτωνα μία κοινή ιδέα ευρίσκεται πίσω από το κάθε τι. Ο χημικός όταν διδάξει τον τύπο του νερού ΗΟ2 μπορεί για παράδειγμα να περάσει την θεωρία του δημιουργισμού.
Η τέταρτη –χειρότερη από όλες τις άλλες –αντίφαση είναι η εξής. Το Υπουργείο Παιδείας προωθεί σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας μία εξ αυτών είναι και η διαθεματικότητα. Δεχόμαστε λοιπόν ότι συνδυαστικά μπορούμε να διδάξουμε δύο και παραπάνω μαθήματα διότι όλα βασίζονται σε πρωταρχικές κοινές ιδέες. Ένας λοιπόν θεολόγος  διδάσκει εκ παραλλήλου τις Ελληνικές κοσμογονίες –που εμπεριέχονται στο μάθημα των αρχαίων Ελληνικών-τις φυσικές θεωρίες-που εμπεριέχονται στο μάθημα της Φυσικής και της Χημείας –και τις θρησκευτικές κοσμογονίες του μαθήματος των θρησκευτικών με σκοπό την συνδυαστική γνώση εκ μέρους των μαθητών. Όλο αυτό είναι μάθημα θρησκευτικών από το οποίο θα πρέπει να εξαιρεθεί με δήλωση του γονέα του κάποιος.Μα το ίδιο μάθημα όπως δείξαμε μπορεί να το κάνει και ένας φιλόλογος και ένας φυσικός,και κανείς να μην ομιλήσει.
Ας τελειώσουμε με την πέμπτη διαπίστωση.Είναι κρίμα η διάκριση αυτή σε βάρος των θρησκευτικών να γίνεται από επιστήμονες και ανθρώπους που ευρίσκονται «επ΄όρους»και ξεχωρίζουν.Γιατί όλα τα μαθήματα δεν αντιμετωπίζονται με την ίδια δυναμική. Πρόσφατα λοιπόν στην Αμερική επετράπει η ελεύθερη διδασκαλία όλων των θεωριών του δημιουργισμού. Φαντασθείτε λοιπόν ένας γονέας να ζητήσει από το σχολείο το παιδί του να μην παρακολουθεί το μάθημα της Βιολογίας διότι διδάσκει τη θεωρία του εξελικτισμού και όχι του δημιουργισμού.
Η αλήθεια είναι ότι ο Ορθόδοξος Ελληνισμός, αυτός που είναι η πηγή των μεγαλυτέρων γνωσιολογικών και ηθικών συλλήψεων, θα πρέπει ελεύθερα να διδάσκεται με κάθε τρόπο και παντού. Ας αφυπνισθούμε όλοι και από μόνοι μας ας γίνουμε θεολόγοι και ας διαδώσουμε την ενδιάθετη θεολογία του Ελληνορθόδοξου λόγου παντού. Απαντώντας σε όλους αυτούς που απαλλάσσονται από το μάθημα των θρησκευτικών για να χτυπούν προσηλυτιστικά τις πόρτες των ανθρώπων Κυριακή πρωΐ ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη υπηρεσία προς την ανθρωπότητα από τη διδασκαλία του αγαθού.
 
       
 
 
                                               Β.Δ.Μακρυπούλιας.

                                                     Φιλόλογος                     

                             Πειραματικού Γυμανσίου Μυτιλήνης.

 

Τετάρτη, 6 Αύγουστος 2008

ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ-ΝΕΩΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΜΠΗΚΕ ΚΑΙ Η ΤΑΦΟΠΛΑΚΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Ξαναχτύπησαν πάλι καλοκαιριάτικα (τυχαία άραγε;) οι «σοφοί» ψευτοπροοδευτικοί εγκέφαλοι του υπουργείου Παιδείας. Μας έχουν συνηθίσει άλλωστε στις δυσάρεστες εκπλήξεις. Τη μια με τη Γλώσσα την άλλη με την Ιστορία (π.χ. «συνωστισμός» η Μικρα-σιατική καταστροφή) κ.ά Εσχάτως βάλανε στο στόχαστρο τη θρησκεία και το μάθημα των Θρησκευτικών.
Πέρυσι (Ιούλιο πάλι) κατήργησαν την ούτως η άλλως προαιρετική εξομολόγηση στα σχολεία. Φέτος προχώρησαν όχι ένα, αλλά δέκα βήματα περισσότερο, για να πάρουν το χρυσό έπαθλο στο παγκόσμιο πρωτάθλημα … βλακείας.
Τέλη Ιουλίου, (λόγω κλειστών σχολείων και μειωμένων αντανακλαστικών), αιφνιδιαστικά, χωρίς ούτε τα προσχήματα διαλόγου και δημοκρατικών διαδικασιών να κρατήσουν -έχουν κόστος αυτές και αβέβαιο αποτέλεσμα - αποφασίζουν και διατάσσουν την ουσιαστική κατάργηση του μαθήματος των Θρησκευτικών από την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση της Ελλάδος.
Η απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών (εκκλησιασμό κ.ά.) υπήρχε, σεβαστή καθ’ όλα και εφαρμοζόμενη χωρίς προβλήματα εδώ και χρόνια (Eγκύκλιος: Γ2/61723-13-6-2002). Σύμφωνα με αυτή, αρκούσε μια δήλωση των γονέων αν ο μαθητής ήταν ανήλικος ή του ιδίου του μαθητή (αν ήταν ενήλικος) ότι δεν είναι χριστιανός ορθόδοξος, χωρίς καμία περαιτέρω διευκρίνιση, για απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών.
Τώρα κάθε μαθητής έχει αυτό το δικαίωμα με μια απλή δήλωση και χωρίς καμιά αιτιολόγηση. Δηλαδή : « ζητώ απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών και κάθε άλλη εκδήλωση θρησκευτικών πεποιθήσεων.» Τελεία και παύλα. Το μάθημα παραμένει «υποχρεωτικό», εξεταζόμενο και βαθμολογούμενο ενδοσχολικά …αλλά «για όσους θέλουν», σύμφωνα με τις διευκρινίσεις του συμπαθούς κατά τα άλλα Υπουργού Παιδείας.

Που είναι λοιπόν η κατάργηση του μαθήματος των Θρησκευτικών ;;;;
Στο γεγονός ότι, σκόπιμα δεν φρόντισαν να αντικαταστήσουν το μάθημα με αντίστοιχο ή παραπλήσιο μάθημα ανθρωπιστικής Παιδείας ,υποχρεωτικό, εξεταζόμενο, και βαθμολογούμε-νο, όπως τα Θρησκευτικά. Εδώ είναι ο δόλος και η σκοπιμότητα των φωταδιστών καρεκλοκένταυρων του ΥΠΕΠΘ. Τι θα κάνουν λοιπόν οι μαθητές;

Μα υπακούοντας φυσικά στη λογική της «ήσσονος προσπάθειας» θα ζητούν όλο και περισσότεροι την απαλλαγή από τα Θρησκευτικά, «σουλατσάροντας» στο προαύλιο των σχολείων με ότι κινδύνους συνεπάγεται αυτό, την ώρα που τα «κορόιδα» μέσα θα κάνουν μάθημα. Ποιος ήρωας μαθητής θα αντέξει για πολύ αυτή την κατάσταση; Πάει λοιπόν για κατάργηση το μάθημα ή όχι;
Θα ξεκινήσει άμεσα, πρώτα από το Λύκειο. Ποιος μαθητής π.χ. της Γ ΄Λυκείου, με τέτοιο φόρτο μαθημάτων και φροντιστηρίων (γιατί παρεμπιπτόντως έχουμε και δωρεάν παιδεία) δεν θα θελήσει να έχει ένα μάθημα λιγότερο χωρίς καμία επίπτωση ; Μετά θα επεκταθεί στο Γυμνάσιο και τέλος στο Δημοτικό. Βρήκαν δηλαδή ένα πολύ εύσχημο τρόπο να συρρικνώσουν αρχικά να απαξιώσουν και να καταργήσουν σταδιακά το μάθημα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

Προτείνουμε κι εμείς ταπεινά μέσα στο «πνεύμα της σεμνότητας και ταπεινότητας» που διακηρύττει η κυβέρνηση, υπακούοντας και στη δημοκρατική αρχή της ισότητας που επικαλούνται: Κάθε μαθητής που ζητάει απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών να επιλέγει υποχρεωτικά ένα μάθημα ανθρωπιστικών σπουδών π.χ. Αρχαία Ελληνικά, Ιστορία, Ψυχολογία εξεταζόμενο και βαθμολογούμενο ενδοσχολικά όπως τα Θρησκευτικά ή κάποιας μορφής μάθημα Ηθικής όπως σε πολλές χώρες της Ε. Ένωσης, την οδηγία της οποίας επικαλούνται ότι εφαρμόζουν με τη συγκεκριμένη επιπόλαιη εγκύκλιο. Τότε θα δείτε πραγματικά πόσα παιδιά θα ζητήσουν απαλλαγή …

Και δεν είναι μόνο αυτό. Δημιουργείται σοβαρή κοινωνική, οικογενειακή και εκπαιδευτική αναστάτωση.
Υπακούοντας σε ποια παιδαγωγική αρχή βρε αθεόφοβοι βάζετε τα παιδιά να τσακώνονται με τους γονείς, ζητώντας τους να υπογράψουν δήλωση απαλλαγής από το μάθημα όχι πια για λόγους συνειδησιακούς αλλά καθαρά για να «λουφάρουν μάθημα».
Γιατί αναστατώνεται τους γονείς που προσπαθούν να σώσουν ότι μπορούν ακόμα από τις αρχές της Ελληνικής οικογένειας, φέρνοντας τους σε σύγκρουση με τα παιδιά ή ακόμα και μεταξύ τους (αφού χρειάζεται η υπογραφή και των δύο γονέων για τους ανήλικους μαθητές);
Εξωθείτε όμως και τους μαθητές σε ιδεολογική και ρατσιστική αντιπαράθεση ενισχύοντας το ρατσισμό και την ξενοφοβία, αφού η μειοψηφία (αλλόδοξων και αλλόθρησκων μαθητών) έχει πλέον περισσότερα προνόμια απ΄ ότι η πλειοψηφία, αναστατώνοντας έτσι την εκπαιδευτική διαδικασία μέσα στην ίδια τη σχολική κοινότητα, ενώ υποτίθεται ότι αυτό ακριβώς θέλετε να απαλείψετε. Διακρίσεις τέτοιες δεν υπήρχαν. Τώρα θα δημιουργηθούν με τις… εξυπνάδες σας.

Και κάτι άλλο. Τους φοιτητές και τους υποψηφίους που βάζετε κάθε χρόνο στα τέσσερα τμήματα των Θεολογικών Σχολών, τι θα τους κάνετε; Tους ήδη υπηρετούντες θεολόγους καθηγητές και τις οικογένειές τους, τους σκεφτήκατε;

Ποιόν κοροϊδεύετε κύριοι; Γιατί υποτιμάτε την νοημοσύνη μας; Τι πολίτες θέλετε να φτιάξετε; Τι κοινωνία ονειρεύεστε; Zoύγκλας; Μας περνατε για «ζαλισμένο κοπάδι»; Οι «φαεινές ιδέες» των ακριβοπληρωμένων συμβούλων σας δεν έφτασαν μεχρι εκεί κ.Υπουργέ; Ξέχασαν το άρθρο 16, παράγραφος 2 του Ελληνικού Συντάγματος που αναφέρει τους σκοπούς της Παιδείας και θυμήθηκαν μια οδηγία της Ε. Ένωσης;
Τα παιδιά μας, στην πιο κρίσιμη ηλικία τους, βρήκατε να βάλετε σε αυτή τη νοσηρή κατάσταση των φωτοσβεστών εγκεφάλων του υπουργείου Παιδείας; Ότι αξίες ,θεσμούς και ιδανικά είχαν διασώσει οι πρόγονοί μας με αίμα και αγώνες, βαλθήκατε όχι μόνο να τα ισοπεδώσετε αλλά να τα ξεθεμελιώσετε όλα εκ βάθρων;……….

ΕΠΙΛΟΓΟΣ : «… ότι χωρίς αρετή και θρησκεία δεν σκηματίζεται κοινωνία ούτε βασίλειον. Και πράγμα τζιβαϊρκόν [ η αρετή και η θρησκεία μας δηλαδή] πολυτίμητο, όπου το βάστηξαμεν εις την τυραγνία του Τούρκου, δεν το δίνομεν τώρα ούτε το καταφρονούμεν οι Έλληνες … »
Aυτή την απάντηση έδωσε ο προφητικός και πάντα επίκαιρος Μακρυγιάννης σε ένα ξένο περιηγητή το 1843 όταν του είπε ότι : «…ένα θα σας βλάψει εσάς το κεφάλαιον της θρησκείας όπου είναι αυτείνη η ιδέα σ’ εσάς πολύ τυπωμένη …» (Μακρυγιάννη, Απομνημονεύματα, βιβλίο Γ ΄, κεφ. Έκτον).Πού είσαι καημένε Μακρυγιάννη να δεις τι «δίνομεν» και τι «καταφρονούμεν» σήμερα…….στην ελεύθερη (εδαφικά τουλάχιστον) Ελλάδα μας …
Θλίβομαι για την κατάντια του έθνους μου. Παραμένω θαυμαστής του Μακρυγιάννη, των αγωνιστών και ηρώων της πατρίδας μου. Αυτή την Ελλάδα μου δίδαξαν εμένα στο σχολείο, κι αυτήν αγάπησα.
Πιστεύω ότι η σύγχρονη Ελλάδα διάλεξε όχι μόνο να πεθάνει, από πείνα και δίψα πνευματική, ξεπουλώντας ότι ιερό και όσιο της απέμεινε ακόμη, αλλά να αυτοκτονήσει ατιμωτικά….
Πάντως εμένα, όπως και πολλών χιλιάδων άλλων Ελλήνων ακόμα, «… όταν μου πειράζουν την πατρίδα μου και την θρησκεία μου θα μιλήσω θα ’νεργήσω και ότι θέλουν ας μου κάμουν» (Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα, βιβλίο Δ΄ ,κεφ. Τρίτον).

                                          Κόρινθος 8/8/2008

                                          NEKTAΡIOΣ METZAKΗΣ
 

==========================================================

Μύθοι καί ἀλήθειες για τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν

      Περί τά τέλη Ἰουλίου τ.ἔ. μία Ἐγκύκλιος τοῦ Ὑπουργείου Ἐθνικῆς Παιδείας καί Θρησκευμάτων προκάλεσε συζητήσεις καί ἀντιδράσεις ἀπό τόν ἐκκλησιαστικό καί τόν ἐκπαιδευτικό χῶρο. Ἐνῶ μέχρι σήμερα ἀπηλλάσσοντο ἀπό τά Θρησκευτικά οἱ ἀλλόθρησκοι καί οἱ ἑτερόδοξοι  μαθητές, ἄν βεβαίως τό ἤθελαν, ἡ νέα Ἐγκύκλιος ὁρίζει ὅτι ὁ ὁποιοσδήποτε μπορεῖ νά ἀπαλλαγεῖ μέ μία ἁπλῆ δήλωση τῶν γονέων, χωρίς νά ἐξηγεῖ τούς λόγους, καί τοῦτο διότι «εἶναι ἀπαίτηση τῆς Εὐρ. Ἑνώσεως». Τίς ὧρες πού γράφονται αὐτές οἱ γραμμές  ἀναμένεται διευκρινιστική Ἐγκύκλιος τοῦ Ὑπουργείου, ὅμως ἤδη ἄνοιξε ὁ ἀσκός τοῦ Αἰόλου. Πολλοί Ἕλληνες ἀνησυχοῦν, διότι βλέπουν μία σειρά κτυπημάτων κατά τῆς ἐθνικῆς, θρησκευτικῆς καί πολιτιστικῆς μας ταυτότητος ξεκινῶντας ἀπό τήν ἀποτυχημένη –εὐτυχῶς- ἀπόπειρα ἀφελληνισμοῦ τῆς Ἱστορίας στήν Στ΄ Δημοτικοῦ, περνῶντας ἀπό τήν ἐμφανῆ γλωσσική ἔνδεια τῶν νέων, προχωρῶντας πρός τήν ὑποβάθμιση τῶν Ὀρθοδόξων Θρησκευτικῶν καί ... μή χειρότερα! Σχετικῶς μέ τό θέμα τῆς ἀπαλλαγῆς μαθητῶν ἀπό τά Θρησκευτικά μέ ἁπλῆ δήλωση τῶν γονέων ἔχω τίς ἀκόλουθες παρατηρήσεις:

            Α) Δέν μπορῶ νά δεχθῶ ὅτι εἶναι εὐρωπαϊκή ἐντολή νά μήν ἀποκαλύπτονται γραπτῶς οἱ λόγοι ἀπαλλαγῆς ἀπό τά Θρησκευτικά . Ἄν ἴσχυε αὐτό, τότε θά ἔπρεπε ἡ Εὐρ. Ἕνωση καί ἡ πολυπράγμων Ἀρχή Προστασίας Προσωπικῶν Δεδομένων νά εἶχαν πρό πολλοῦ διαμαρτυρηθεῖ γιά τήν ἀπαλλαγή τῶν Μουσουλμάνων τῆς Θράκης ἀπό τίς ἐξετάσεις στά Πανεπιστήμια καί ΤΕΙ, ἡ ὁποία γίνεται μέ ρητή δήλωση τοῦ θρησκεύματός τους. Ὅταν οἱ μαθητές καί οἱ μαθήτριες τῆς Γ΄ Λυκείου συμπληρώνουν τό ἔντυπο συμμετοχῆς στίς Πανελλήνιες ἐξετάσεις, ὑπάρχει καί ἕνα τετραγωνάκι τό ὁποῖο ἐρωτᾶ: Εἶσθε μέλος τῆς μουσουλμανικῆς μειονότητος; Ὅποιος ἀπαντήσει ΝΑΙ, ἀπαλλάσσεται ἀπό τό ἄγχος τῶν ἐξετάσεων καί οἱ γονεῖς του ἀπαλλάσσονται ἀπό τά ἔξοδα τῶν Φροντιστηρίων. Οἱ Μουσουλμανόπαιδες εἰσάγονται σέ ὅποια Σχολή θέλουν μέχρι ποσοστοῦ 0,5% ἐπί τοῦ συνολικοῦ ἀριθμοῦ εἰσακτέων.  Μέ τόν ἴδιο τρόπο διορίζονται σέ Δημόσιες ὑπηρεσίες ἐκτός διαδικασίας ΑΣΕΠ. Πρόκειται γιά σαφῆ περίπτωση δημοσίας δηλώσεως θρησκεύματος ἐπί δημοσίου ἐγγράφου. Αὐτό δέν ἐνοχλεῖ τούς προστάτες τῶν Προσωπικῶν Δεδομένων στήν Ἑλλάδα καί στήν Εὐρώπη. Μόνον τά Ὀρθόδοξα Θρησκευτικά τούς ἐνοχλοῦν;

 

            Β) Ἐκεῖνο, τό ὁποῖο προσωπικά μέ προβληματίζει εἶναι ὅτι τό μέτρο ἐφαρμόζεται στήν Ἑλλάδα μέ τρόπο λανθασμένο, διότι οἱ μαθητές πού ἀπαλλάσσονται ἀπό τά Θρησκευτικά βγαίνουν στήν αὐλή καί παίζουν μπάσκετ κλπ. Ἄρα δημιουργεῖται ἕνα κίνητρο «τεμπελιᾶς», τό ὁποῖο ἴσως ὠθήσει ἀκόμη καί μαθητές Ὀρθοδόξους νά ζητοῦν ἀπαλλαγή ἀπό τό μάθημα αὐτό. Ἀντιθέτως στήν Ἱσπανία καθώς καί στά λεγόμενα Εὐρωπαϊκά Σχολεῖα, δηλαδή τά σχολεῖα πού χρηματοδοτεῖ ἡ Εὐρ. Ἕνωση γιά τά παιδιά τῶν ὑπαλλήλων της, τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν (ὁμολογιακό καί ὄχι θρησκειολογικό)  ἔχει ὡς ἐναλλακτική λύση ἕνα μάθημα Ἠθικῆς ἤ Φιλοσοφίας, τό ὁποῖο ἐξετάζεται, βαθμολογεῖται καί συνήθως εἶναι δυσκολότερο ἀπό τά Θρησκευτικά. Πρέπει, λοιπόν, καί στήν χώρα μας νά ἰσχύσει τό ἐναλλακτικό μάθημα γιά ὅσους ἀπαλλάσσονται ἀπό τά Θρησκευτικά.

            Γ) Ἡ δικαιολογία ὅτι τό μάθημα ἔχει κατηχητικό χαρακτῆρα καί ὅτι ἡ Κατήχηση εἶναι ἔργο μόνο τῆς Ἐκκλησίας δέν εὐσταθεῖ. Τά σημερινά βιβλία Θρησκευτικῶν -κατόπιν ὑποδείξεως τοῦ Παιδαγωγικοῦ Ἰνστιτούτου- δίνουν ἔμφαση σέ μία  ἐγκυκλοπαιδική –κοινωνιολογική προσέγγιση ἐμπλουτισμένη μέ κάποια στοιχεῖα Ὀρθοδοξίας καί πόρρω ἀπέχουν τῆς Κατηχήσεως. Ἐξ ἄλλου σέ μία εὐνομούμενη πολιτεία τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν ἐξυπηρετεῖ εὐρύτερους παιδαγωγικούς καί κοινωνικούς σκοπούς καί θά ἔπρεπε ἡ ἴδια ἡ Πολιτεία νά τό προστατεύει καί νά τό ἀξιοποιεῖ ὡς μέσον ἠθικοποιήσεως καί κοινωνικοποιήσεως τῶν πολιτῶν της. Σέ μία ἐποχή διαφθορᾶς καί σκανδάλων μόνο ἕνα μάθημα Θρησκευτικῶν βασισμένο στήν Ὀρθόδοξη Χριστιανική Πίστη μπορεῖ νά δώσει πρότυπα ἀλληλεγγύης, αὐτοθυσίας, ἀνθρωπισμοῦ καί ὑπερβάσεως τοῦ ἀτομισμοῦ. Ἡ διδασκαλία τοῦ Εὐαγγελίου καί τῶν Πατέρων, τό μαρτύριο καί ἡ μαρτυρία τῶν Ἁγίων, ἠ ἐθνική καί παιδευτική προσφορά τοῦ Πατροκοσμᾶ, εἶναι ἀπαραίτητα διδάγματα γιά νά μαλακώσει ἡ ἀγχωμένη ψυχή τῶν νέων μας. Μέ τήν στήριξη τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν καί μέ μία γενικότερη ἀναβάθμιση τῆς Ἀνθρωπιστικῆς παιδείας (Ἀρχαία Γραμματεία, Ἱστορία, διδασκαλία σοβαρῶν καί ὄχι περιθωριακῶν Λογοτεχνῶν) θά δημιουργήσουμε μία κοινωνία μέ ἀρχές καί ἀξίες καί θά πλάσουμε νέους μέ δημοκρατικό ἦθος, κοινωνική ὑπευθυνότητα καί ὑγιῆ πατριωτισμό μακρυά ἀπό ρατσισμούς καί μισαλλοδοξίες.

            Δ) Γιά ὅσους ἀναζητοῦν νομικά ἐπιχειρήματα γιά τό ἐν λόγῳ ζήτημα  θυμίζω τό ἄρθρο 1, παράγραφος 3 τοῦ ἰσχύοντος Συντάγματος. Ἡ διάταξη αὐτή, ἡ ὁποία ΔΕΝ ἀναθεωρεῖται, ἀναφέρει ὅτι «ὅλες οἱ ἐξουσίες πηγάζουν ἀπό τόν Λαό, ὑπάρχουν ὑπέρ τοῦ Λαοῦ καί τοῦ Ἔθνους καί ἀσκοῦνται ὅπως ὁρίζει τό Σύνταγμα». Βλέπουμε ὅτι οἱ ἐξουσίες ὑπάρχουν, δηλαδή πρέπει νά λειτουργοῦν, ὄχι μόνον ὑπέρ τοῦ Λαοῦ, ἀλλά καί τοῦ Ἔθνους. Τό Ἔθνος ἔχει διάσταση γεωγραφική (Κύπρος, Β. Ἤπειρος, Ἀπόδημοι κ.ἄ.) καί διάσταση ἱστορική –πολιτιστική. Δηλαδή περιλαμβάνει τό ὅμαιμον, τό ὁμόγλωττον, τό ὁμόθρησκον καί τά ὁμότροπα ἤθη κατά τόν κλασσικό ὁρισμό τοῦ Ἡροδότου. Ὅλες, ἑπομένως, οἱ κρατικές λειτουργίες καί πρωτίστως ἡ Παιδεία ὀφείλουν νά στηρίζουν καί νά ἀναδεικνύουν τήν ἱστορική μας συνείδηση, τήν διαχρονική πορεία τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, τήν Ὀρθόδοξη Χριστιανική κληρονομιά καί τήν πολιτιστική μας ταυτότητα. Εἶναι δέ ὑποχρέωση κάθε δημοκρατικοῦ πολίτη νά ἀπαιτεῖ μέ κάθε νόμιμο μέσο τήν πιστή τήρηση τοῦ Συντάγματος.

 

Κωνσταντῖνος Χολέβας, Πολιτικός Ἐπιστήμων, 6-8-2008

            ===================================

Το μάθημα των θρησκευτικών

στις χώρες της Ευρώπης

του ΓΙΩΡΓΟΥ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ

Από την εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ» 24/11/2002

στο ένθετο «ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ»

 

 

Το μάθημα των θρησκευτικών στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης διδάσκεται υποχρεωτικά κι έχει χαρακτήρα ομολογιακό. Αυτό αποδεικνύει ο δρ του Συνταγματικού Δικαίου κ.. Γεώργιος Κρίππας στο πόνημα του «Η συνταγματική κατοχύρωσις του μαθήματος των θρησκευτικών παρ' ημίν και εν τη αλλοδαπή», που είναι καρπός υπερτριετούς ερευνάς του κι έχει δημοσιευθεί στο επίσημο περιοδικό της Εκκλησίας της Ελλάδος «Εκκλησία», (τόμ. 71,τ.1ον, Ιανουάριος-Ιούνιος 2000).

 

    Στη Γερμανία η θεωρία και η νομολογία δέχονται ότι το μάθημα των θρησκευτικών είναι υποχρεωτικό. Σχετικά ο καθηγητής Λιστ αναφέρει ότι το μάθημα των θρησκευτικών εκ της φύσεως του δεν είναι προαιρετικό, αλλά δογματικό - κατηχητικό και υποχρεωτικό για τη στοιχειώδη και τη μέση εκπαίδευση. Επίσης το μάθημα των θρησκευτικών δεν μπορεί να καθορίζεται σε ακραίες ώρες, εφόσον αυτό γίνεται για να πληγεί το εν λόγω μάθημα και οι βαθμοί του πρέπει να αναγράφονται στο απολυτήριο ή το ενδεικτικό μαζί με τους βαθμούς των άλλων μαθημάτων. Ο καθηγητής των θρησκευτικών είναι ισότιμος με όλους τους άλλους καθηγητές, μπορεί να είναι κληρικός ή λαϊκός και η ύλη του μαθήματος καθορίζεται σε συμφωνία με την κάθε Εκκλησία (Προτεσταντική, Ρωμαιοκαθολική, Ορθόδοξη). Βεβαίως όπως και στην Ελλάδα του μαθήματος των θρησκευτικών απαλλάσσονται οι μαθητές των οποίων οι γονείς επικαλούνται λόγους θρησκευτικούς ή συνειδήσεως. Ο καθηγητής Λιστ σημειώνει πάντως ότι η παρακολούθηση του μαθήματος των θρησκευτικών από τους μαθητές προσεγγίζει το 100%.

 

    Στην Αυστρία ισχύει ό,τι και στη Γερμανία. Δηλαδή το μάθημα είναι υποχρεωτικό και έχει ομολογιακή μορφή. Διδάσκεται σε όλα τα σχολεία της στοιχειώδους και της μέσης εκπαίδευσης και η διδασκαλία του τελεί υπό την άμεση εποπτεία των Εκκλησιών. Συγκεκριμένα το μάθημα των θρησκευτικών κατοχυρώνεται συνταγματικά και για τους προτεστάντες και για τους καθολικούς μαθητές. Μάλιστα ο καθηγητής Πρέε ανάφερε ότι η διδασκαλία μαθήματος θρησκειολογίας δεν προβλέπεται και προσθέτει ότι το μάθημα των θρησκευτικών ανήκει στην εσωτερική έννομη τάξη της Εκκλησίας και είναι κατηχητικού περιεχομένου.

 

    Στην Ελβετία το μάθημα των θρησκευτικών είναι επίσης υποχρεωτικό στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο - Λύκειο, με βάση το άρθρο 27 του σε ισχύ Ελβετικού Συντάγματος. Μάλιστα κατά το ελβετικό κράτος η συμμετοχή των μαθητών στο μάθημα των θρησκευτικών εξισώνεται προς την έναντί του εκπλήρωση καθήκοντος από τον κάθε πολίτη. Τα ίδια ισχύουν και στο Βέλγιο, όπου κι εκεί το μάθημα των θρησκευτικών είναι υποχρεωτικό.

 

    Ενδιαφέρουσα η περίπτωση της Ιταλίας, όπου δεσπόζει η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, η οποία όμως από το 1984 έπαυσε να είναι «κρατική θρησκεία». Το 1989 το Συνταγματικό Συμβούλιο της Ιταλίας βεβαίωσε την υποχρέωση του κράτους να προβλέψει το μάθημα των θρησκευτικών κατά το ρωμαιοκαθολικό δόγμα. Το 1999 η κεντροαριστερή κυβέρνηση επιχείρησε να αλλάξει την ύλη του μαθήματος των θρησκευτικών, με αποτέλεσμα να προκληθεί σάλος. Ο σημερινός πρωθυπουργός Μπερλουσκόνι στην προεκλογική του εκστρατεία υποσχέθηκε το μάθημα των θρησκευτικών να γίνει υποχρεωτικό στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και οι διδάσκοντες να παύσουν να θεωρούνται «εθελοντές καθηγητές», δηλαδή δεύτερης κατηγορίας και με συμβολικό μισθό, να γίνουν ισότιμοι διδάσκοντες προς όλους τους άλλους και να πληρώνονται κανονικά όπως οι υπόλοιποι. Αυτά τα υλοποίησε αμέσως μετά την εκλογή του, παρά την αντίδραση της Κεντροαριστεράς. Σημειώνεται ότι επί Μπερλουσκόνι οι σχέσεις της ιταλικής κυβερνήσεως έχουν τόσο βελτιωθεί με το Βατικανό, ώστε για πρώτη φορά στα χρονικά της Ιταλίας προ ολίγων ημερών ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β' επισκέφθηκε και μίλησε στο Ιταλικό Κοινοβούλιο.

 

    Στην Αγγλία τα πράγματα είναι σαφή και ρυθμίζονται από το Νόμο περί εκπαιδεύσεως του 1988, ο οποίος ρητά και κατηγορηματικά αναφέρει ότι το μάθημα των Θρησκευτικών είναι υποχρεωτικό, η δε ύλη του περιέχει τις αρχές και τη διδασκαλία της χριστιανικής θρησκείας. Άλλωστε στη χώρα αυτή δεν υπάρχει χωρισμός Εκκλησίας και κράτους. Το ίδιο με την Αγγλία ισχύει και στις σκανδιναβικές χώρες Σουηδία, Νορβηγία και Δανία, όπως και στη Φινλανδία.

 

    Στην Ολλανδία, παρότι είναι χώρα με έντονο αντικληρικαλιστικό και αντικαθολικό χαρακτήρα, το μάθημα των θρησκευτικών είναι υποχρεωτικό. Στη χώρα αυτή, όπως και στο Βέλγιο, το 80% περίπου των σχολείων είναι ιδιωτικά και χρηματοδοτούνται από το κράτος προκειμένου να εισαγάγουν στο πρόγραμμα τους το μάθημα των θρησκευτικών, του οποίου η παρακολούθηση είναι υποχρεωτική. Στην Ισπανία ισχύει σύμφωνο με το Βατικανό, με το οποίο το κράτος αναλαμβάνει την υποχρέωση να εξασφαλίζει τη θρησκευτική εκπαίδευση στα δημόσια σχολεία. Ενδιάμεσα η κυβέρνηση του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Γκονζάλες είχε μετατρέψει το μάθημα των θρησκευτικών σε προαιρετικό, αλλά ο σημερινός κεντροδεξιός πρωθυπουργός Αθνάρ το επανέφερε ως υποχρεωτικό.

 

    Σε όλες τις χώρες που υπέστησαν το άθεο και ολοκληρωτικό καθεστώς του κομμουνισμού είχε καταργηθεί το μάθημα των θρησκευτικών. Σήμερα οι περισσότερες χώρες το έχουν επαναφέρει ως υποχρεωτικό, παρά τις αντιδράσεις που υπάρχουν σε ορισμένες από τους αμετανόητους κομμουνιστές. Στη Ρωσία έχουν επανέλθει τα θρησκευτικά στις περισσότερες περιοχές, αλλά δεν έχουν ακόμη κατοχυρωθεί νομοθετικά κι επιπλέον δεν υπάρχουν τόσοι καθηγητές για να διδάξουν στον πολύ μεγάλο αριθμό μαθητών, αφού μόλις από το 1990 και μετά άρχισαν να αναπτύσσονται οι θεολογικές σχολές και τα θεολογικά σεμινάρια. Στη Βουλγαρία επανήλθαν, το ίδιο στη Σερβία, στη Ρουμανία, στην Πολωνία και την Ουγγαρία.

 

    Ιδιάζουσα περίπτωση είναι αυτή της «άθεης» Γαλλίας, όπου από το 1880 απαγορευόταν στα δημόσια σχολεία κάθε αναφορά σε οποιαδήποτε θρησκεία. Πριν η σοσιαλιστική κυβέρνηση Ζοσπέν αποχωρήσει της εξουσίας, μετά την παταγώδη ήττα του σοσιαλιστικού κόμματος στις πρόσφατες εκλογές, αποφάσισε να επαναφέρει έπειτα από τόσα χρόνια τα θρησκευτικά στα δημόσια σχολεία, έστω υπό τη μορφή του θρησκειολογικού μαθήματος. Και σε ενίσχυση της απόφασης εκείνης ο σημερινός υπουργός Παιδείας της Κεντροδεξιάς κ. Λικ Φερί είπε σε πρόσφατη συνέντευξη του στην εφημερίδα «Λα Κρουά» ότι λόγω του άθρησκου γαλλικού κράτους το μάθημα των θρησκευτικών δεν μπορεί να είναι ομολογιακό, αλλά ότι ήταν και λάθος η αποκοπή των παιδιών από τη θρησκευτική τους ιστορία. Και πρόσθεσε «είτε είναι κανείς θρήσκος είτε άθρησκος δεν αλλάζει τίποτε, δεν μπορεί να αντιληφθεί την πνευματική, καλλιτεχνική και πολιτική ζωή και παράδοση αν δεν μάθει ότι αυτή είναι αποτέλεσμα μιας χριστιανικής κυριαρχίας 15 αιώνων».

 

 ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ

Από την εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ», 24/11/2002,

στο ένθετο «ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ»

====================================

ΑΝΑΦΕΡΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗ – ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΑΣΠΕ... 
Άργος Τύπου
Πηγή: ΑΔ. ΤΥΠΟΣ ΡΙΖΟΥ /
Σελίδα: 8Ημ/νία: 14-08-2008
Τίτλος: ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΛΥΤΕΚΝΩΝ  
 Εκφράζουν με επιστολή στον Υπ. Παιδείας τη δυσαρέσκεια τους
 για το ότι έγινε προαιρετικό το μάθημα
Αντιδρούν οι πολύτεκνοι για τα θρησκευτικά
Τη δυσαρέσκεια τους προς τον υπουργό Παιδείας, για τη μετατροπή του μαθήματοςτων θρησκευτικών σε προαιρετικό, εξέφρασαν με επιστολή τους προς τον υπουργό Παιδείας Ευριπίδη Στυλιανίδη οι εκπρόσωποι της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων.Όπως επισημαίνουν χαρακτηριστικά: «Η νέα Εγκύκλιος του ΥΠΕΠΘ (με βάση την Εγκ. Γ2/61723-13/6/2002) η οποία απαλλάσσει τους μαθητές από το μάθημα των Θρησκευτικών και τοκαθιστά πρακτικά προαιρετικό, δημιουργεί θλίψη, απορία και αγανάκτηση. Το υπουργείο παραβιάζει ασύστολα την παρ.2 του άρθρου 16 του Συντάγματος που αναφέρει  κατά λέξη: «Η Παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγήτων Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλαση τουςσε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες». Πώς αναπτύσσεται η θρησκευτική συνείδηση, όπωςεπιτάσσει το Σύνταγμα, όταν το μάθημα των Θρησκευτικών γίνεται προαιρετικό και στην ουσίααχρηστεύεται;». 
Απορία
Μάλιστα στην επιστολή τους προς τον υπουργό εκφράζουν την εξής απορία: «Η απόφαση σαςπροήλθε, κατά δήλωση του υπουργείου, "Ύστερα από την υποβολή ερωτημάτων σχετικά με το θέματης απαλλαγής των μαθητών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης από το μάθημα  των θρησκευτικών».Δηλαδή, εάν άλλοι μαθητές ή γονείς θεωρήσουν ότι δεν τους αφορά η Επανάστασητου 1821 ή τα άλλα μεγάλα γεγονότα της Πατρίδας μας και δεν επιθυμούν να τη διδάσκονταιλόγω αντίθετης ιδεολογίας, το υπουργείο της λεγομένης Εθνικής Παιδείας θα σπεύσει «κατόπινυποβολής σχετικών ερωτημάτων» να καταστήσει και το μάθημα της Ιστορίας προαιρετικό;Απ' ότι  φαίνεται εκεί πάμε. Το ίδιο θα συμβεί και για το μάθημα της Γεωγραφίας για όσουςδεν τους ενδιαφέρουν τα βουνά και οι ποταμοί της Ελλάδος;». 
Και η Ομοσπονδία Πολυτέκνων καταλήγει: 
«Επειδή η απόφαση του υπουργείου παραβιάζει κατάφορα το Σύνταγμα και την κείμενη νομοθεσία αλλάκαι δεν αντέχει σε καμία σοβαρή κριτική, αναμένουμε την άμεση ανάκληση τόσο αυτής όσο και της προγενέστερης εγκυκλίου (Γ2/61723-13/6/2002).
Η εμμονή στην τήρηση της παρά την παντελή έλλειψη επιχειρημάτων στήριξης της και την προκλητική της παρανομία οδηγεί σε πολύ σοβαρά ερωτήματα για τον ρόλο και τον σκοπό της».

Από εκπαιδευτική Ιστοσελίδα: www.esos.gr

Η μετατροπή των Θρησκευτικών σε προαιρετικό μάθημα δημιουργεί θλίψη, απορία και αγανάκτηση

12/08/2008 23:55
  
  
 
  
ANΩΤΑΤΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΠΟΛΥΤΕΚΝΩΝ ΕΛΑΔΟΣ
  Αξιότιμο
Κύριο Ευριπίδη               Στυλιανίδη
Υπουργό Εθνικής Παιδείας& Θρησκευμάτων   
Α. Παπανδρέου 37,
 15180                Μαρούσι         
    ΘΕΜΑ: «ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΣΕ ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ  ΜΑΘΗΜΑ»           
   Κύριε Υπουργέ, 
 η νέα Εγκύκλιος του ΥΠΕΠΘ (με βάση την Εγκ. Γ2/ 61723-13/6/2002) η οποία απαλλάσσει τους μαθητές από το μάθημα των Θρησκευτικών και το καθιστά πρακτικά προαιρετικό, δημιουργεί θλίψη, απορία και αγανάκτηση.
 Α. Το Υπουργείο παραβιάζει ασύστολα την παρ. 2 του  άρθρου 16 του Συντάγματος που αναφέρει κατά λέξη:
«Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.» 
       Πώς αναπτύσσεται η θρησκευτική συνείδηση, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα, όταν το μάθημα    των Θρησκευτικών γίνεται προαιρετικό και στην ουσία αχρηστεύεται;    
Β. Το Υπουργείο παραβιάζει ασύστολα τον Ν. 1566/1985 (Δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις) όπου στο άρθρο 1 ορίζεται ο σκοπός της παιδείας και ρητά αναφέρει ότι οι μαθητές πρέπει:
«α) Να γίνονται ελεύθεροι, υπεύθυνοι, δημοκρατικοί πολίτες, να υπερασπίζονται την εθνική ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα της χώρας και τη δημοκρατία, να εμπνέονται από αγάπη προς τον άνθρωπο, τη ζωή και τη φύση και να διακατέχονται από πίστη προς την πατρίδα και τα γνήσια στοιχεία της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης. Η ελευθερία της θρησκευτικής τους συνείδησης είναι απαραβίαστη.»
        Πως θα «διακατέχονται από … τα γνήσια στοιχεία της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης» όταν η ηγεσία του Υπουργείο Παιδείας φροντίζει να μην τα διδαχθούν ποτέ; Διότι νομίζετε ότι στο σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα της ήσσονος προσπαθείας, υπάρχει μαθητής που να θέλει να ταλαιπωρείται με εξετάσεις σε ένα ακόμη μάθημα, ενώ μπορεί να το αποφύγει;   
Γ. Η απόφαση σας προήλθε, κατά δήλωση του Υπουργείου, «Ύστερα από την υποβολή ερωτημάτων σχετικά με το θέμα της απαλλαγής των μαθητών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης από το μάθημα των θρησκευτικών».    
       Δηλαδή, εάν άλλοι μαθητές ή γονείς θεωρήσουν ότι δεν τους αφορά η επανάσταση του 1821 ή τα άλλα μεγάλα γεγονότα της Πατρίδας μας και δεν επιθυμούν να την διδάσκονται λόγω αντίθετης ιδεολογίας, το Υπουργείο της λεγομένης Εθνικής Παιδείας θα σπεύσει «κατόπιν υποβολής σχετικών ερωτημάτων» να καταστήσει και το μάθημα της Ιστορίας προαιρετικό; Απ’ ό,τι φαίνεται εκεί πάμε. Το ίδιο θα συμβεί και για το μάθημα της Γεωγραφίας για όσους δεν τους ενδιαφέρουν τα βουνά και οι ποταμοί της Ελλάδος;     
Δ. Το Υπουργείο διατυμπανίζει ως στόχο του την διαπολιτισμική εκπαίδευση και την αλληλοκατανόηση των Ελληνικής καταγωγής μαθητών με τους αλλοδαπούς. Πως συμβάλλει στον στόχο αυτό η περιθωριοποίηση του μαθήματος μέσω του οποίου οι αλλοδαποί μαθητές έρχονται σε επαφή και κατανοούν πολλά, αν όχι όλα, τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις της χώρας στην οποία διαμένουν ή  πολύ περισσότερο θέλουν να γίνουν πολίτες της;     
       Επειδή η απόφαση του Υπουργείου παραβιάζει κατάφορα το Σύνταγμα και την κείμενη νομοθεσία αλλά και δεν αντέχει σε καμία σοβαρή κριτική, αναμένουμε την άμεση ανάκληση τόσο αυτής όσο και της προγενέστερης εγκυκλίου (Γ2/ 61723-13/6/2002).         
    Η εμμονή στην τήρησή της παρά την παντελή έλλειψη επιχειρημάτων στήριξής της και την προκλητική της παρανομία οδηγεί σε πολύ σοβαρά ερωτήματα για το ρόλο και το σκοπό της.  
 Για την ΑΣΠΕ,      
   Ο Πρόεδρος                                                                       Ο Γεν. Γραμματέας   
 Βασίλειος Θεοτοκάτος                                                        Εμμανουήλ Χρυσόγελος   
  

 

«17/08/2008 Από την εφημερίδα Παρόν της Κυριακής»

 

Το μάθημα των Θρησκευτικών - Απάντηση σε αμφισβητίες

 Του Σεβ. Μητροπολίτου Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
 

Πολλοί πιστοί Χριστιανοί, αλλά και γενικότερα άνθρωποι που ενδιαφέρονται για την παιδεία και για το μέλλον των νέων μας έχουν θορυβηθεί με τη νέα διάταξη που απεφάσισε το υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Ενώ μέχρι σήμερα οι ετερόδοξοι και αλλόθρησκοι απηλλάσσοντο από το μάθημα των Θρησκευτικών με δήλωση των γονέων, στην οποία ανεγράφοντο οι λόγοι της απαλλαγής, τώρα δίδεται το δικαίωμα σε κάθε μαθητή να απαλλαγεί με μιαν απλή δήλωση των γονέων, χωρίς να αιτιολογείται η απαλλαγή.

Τούτο ανοίγει τον ασκό του Αιόλου και οδηγεί σε υποβάθμιση του μαθήματος των Θρησκευτικών, καθώς υπάρχει κίνδυνος να απαλλάσσονται και Ορθόδοξοι μαθητές για να «ελαφρύνουν» το πρόγραμμά τους. Καταθέτω, λοιπόν, τις ακόλουθες σκέψεις και προβληματισμούς:

Α) Μου είναι δύσκολο να πιστεύσω ότι είναι ευρωπαϊκή εντολή να μην αποκαλύπτονται γραπτώς οι λόγοι απαλλαγής από τα Θρησκευτικά. Αν ίσχυε αυτό, τότε θα έπρεπε η Ευρ. Ένωση και ο έλληνας Συνήγορος του Πολίτη να είχαν προ πολλού διαμαρτυρηθεί για την απαλλαγή των Μουσουλμάνων της Θράκης από τις εξετάσεις στα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, η οποία γίνεται με ρητή δήλωση του θρησκεύματός τους. Όταν τα παιδιά της Γ΄ Λυκείου συμπληρώνουν το έντυπο συμμετοχής στις πανελλήνιες εξετάσεις, υπάρχει και ένα τετραγωνάκι το οποίο ερωτά: Είσθε μέλος της μουσουλμανικής μειονότητος; Όποιος απαντήσει ΝΑΙ, απαλλάσσεται από το άγχος των εξετάσεων και οι γονείς του απαλλάσσονται από τα έξοδα των φροντιστηρίων. Οι μουσουλμανόπαιδες εισάγονται σε όποια σχολή θέλουν μέχρι ποσοστού 0,5% επί του συνολικού αριθμού εισακτέων. Με τον ίδιο τρόπο διορίζονται σε δημόσιες υπηρεσίες εκτός διαδικασίας ΑΣΕΠ. Πρόκειται για σαφή περίπτωση δημοσίας δηλώσεως θρησκεύματος επί δημοσίου εγγράφου. Τελικά στην Ελλάδα θα ισχύει η εξής αντίφαση: Όταν ένας Μουσουλμάνος ζητεί να απαλλαγεί από το μάθημα των Ορθοδόξων Θρησκευτικών, τότε θα του απαγορεύεται να αποκαλύπτει το θρήσκευμά του. Όταν όμως ένας Μουσουλμάνος θα ζητεί να απαλλαγεί από τις εισαγωγικές εξετάσεις των ΑΕΙ - ΤΕΙ, τότε θα του επιβάλλεται να αποκαλύπτει το θρήσκευμά του!

Β) Φοβούμαι ότι το μέτρο εφαρμόζεται στην Ελλάδα με τρόπο λανθασμένο, διότι οι μαθητές που απαλλάσσονται από τα Θρησκευτικά βγαίνουν στην αυλή και παίζουν μπάσκετ κ.λπ. Άρα δημιουργείται ένα κίνητρο «τεμπελιάς», το οποίο ίσως ωθήσει ακόμη και μαθητές Ορθοδόξους να ζητούν απαλλαγή από το μάθημα αυτό. Αντιθέτως, σε άλλες χώρες, καθώς και στα λεγόμενα Ευρωπαϊκά Σχολεία, δηλαδή τα σχολεία που χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση για τα παιδιά των υπαλλήλων της, το μάθημα των Θρησκευτικών (ομολογιακό και όχι θρησκειολογικό) έχει ως εναλλακτική λύση ένα μάθημα Ηθικής ή Φιλοσοφίας, το οποίο εξετάζεται, βαθμολογείται και συνήθως είναι δυσκολότερο από τα Θρησκευτικά.

Προτείνω, λοιπόν, να ζητήσει η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας μας από το υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων το εξής:

Όσοι μαθητές ζητούν απαλλαγή από το μάθημα των Ορθοδόξων Θρησκευτικών θα παρακολουθούν σε διπλανή αίθουσα υποχρεωτικό μάθημα Ελληνικής Γλώσσας και Νεοελληνικού Πολιτισμού στο Δημοτικό (δεδομένου ότι πρόκειται κυρίως για παιδιά αλλοδαπών) και Στοιχείων Ηθικής και Φιλοσοφίας στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Η εξεύρεση αιθούσης για το εναλλακτικό μάθημα δεν αποτελεί πρόβλημα, διότι ήδη στη β΄ ξένη γλώσσα οι μαθητές χωρίζονται σε διαφορετικές αίθουσες (άλλοι για τα Γαλλικά, άλλοι για τα Γερμανικά). Έτσι θα παύσει η απαλλαγή από τα Θρησκευτικά να λειτουργεί ως κίνητρο και πρόσχημα οκνηρίας και θα παραμείνει ως ένα δημοκρατικό μέτρο γι' αυτούς, οι οποίοι πραγματικά είναι διαφορετικού θρησκεύματος.

Γ) Η δικαιολογία ότι το μάθημα έχει κατηχητικό χαρακτήρα και ότι η Κατήχηση είναι έργο της Εκκλησίας δεν ευσταθεί. Τα σημερινά σχολικά βιβλία Θρησκευτικών είναι περισσότερο εγκυκλοπαιδικά-θρησκειολογικά με σημαντικές πάντως αναφορές στην Παράδοση της Ορθοδοξίας και πόρρω απέχουν της Κατηχήσεως. Οι συγγραφείς είναι αξιόλογοι και έχουν καλές προθέσεις, αλλά δεσμεύονται από τις σχετικές οδηγίες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Εξάλλου σε μια ευνομούμενη πολιτεία το μάθημα των Θρησκευτικών εξυπηρετεί ευρύτερους παιδαγωγικούς και κοινωνικούς σκοπούς και θα έπρεπε η ίδια η Πολιτεία να το προστατεύει και να το αξιοποιεί ως μέσον ηθικοποιήσεως και κοινωνικοποιήσεως των πολιτών της. Σε μια εποχή διαφθοράς και σκανδάλων μόνο ένα μάθημα Θρησκευτικών βασισμένο στην Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη μπορεί να δώσει πρότυπα αλληλεγγύης, αυτοθυσίας, ανθρωπισμού και υπερβάσεως του εγωκεντρισμού.

Δ) Οι λεγόμενοι «προοδευτικοί» κακώς βάλλουν κατά του μαθήματος των Θρησκευτικών. Ας δουν τις χώρες οι οποίες εξήλθαν από μακρά περίοδο αθεϊστικής διδασκαλίας (πρώην κομμουνιστικά καθεστώτα) και επαναφέρουν σταδιακώς τα Θρησκευτικά στα σχολεία.

Η Ρωσία και η Βουλγαρία τα επανέφεραν πιλοτικά με πολύ θετική αποδοχή, ενώ η Σερβία και η Ρουμανία τα επανέφεραν ως βασικό μάθημα με πρωτοβουλία της Πολιτείας και όχι της Εκκλησίας. Η Ελλάς ήταν, είναι και θα είναι μια χώρα την οποία θεωρούν πρότυπο σε ορισμένους τομείς οι λοιποί ορθόδοξοι λαοί.

Τι θα τους πούμε λοιπόν; Ότι τώρα που αυτοί επαναφέρουν τα Ορθόδοξα Θρησκευτικά, εμείς αποφασίσαμε να γίνουμε «μοντέρνοι» και να τα υποβαθμίσουμε; Εύχομαι οι αρμόδιοι να ξανασκεφθούν με σοβαρότητα και υπευθυνότητα το ζήτημα λαμβάνοντας υπ' όψιν και το άρθρο 16 παρ. 2 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει ως θεμελιώδη σκοπό της Παιδείας την ανάπτυξη εθνικής και θρησκευτικής συνειδήσεως.
 
 

Ο ανελέητος πόλεμος εναντίον του ανθρωπιστικού μαθήματος των Θρησκευτικών

 
 Του ΜΙΧΑΛΗ Γ. ΤΡΙΤΟΥ Αναπληρωτή καθηγητή ΑΠΘ
 
 
 

Με πόνο ψυχής και ιερή αγανάκτηση πληροφορηθήκαμε την απόφαση του υπουργείου Παιδείας η οποία δίνει τη δυνατότητα ανεξέλεγκτης απαλλαγής των μαθητών από το μάθημα των Θρησκευτικών με μιαν απλή δήλωση των γονέων ή των κηδεμόνων τους.

Πρόκειται για μια ενέργεια εθνικά επικίνδυνη και ηθικά επιλήψιμη, αφού τινάζει στον αέρα το ανθρωπιστικό και φρονηματιστικό μάθημα των Θρησκευτικών και έρχεται σε αντίθεση με το παιδαγωγικό και επιστημονικό αίτημα της αγωγής του όλου.

1. Σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 2 του ισχύοντος Συντάγματος, «η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του κράτους και έχει ως σκοπό την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνειδήσεως και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες». Επομένως, ένας από τους σκοπούς του κράτους στον τομέα της παιδείας είναι και η ανάπτυξη της θρησκευτικής συνειδήσεως των μαθητών. Με δεδομένο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, το Σύνταγμα με τον όρο θρησκευτική συνείδηση εννοεί τη συνείδηση που διαμορφώνεται σύμφωνα με την ορθόδοξο χριστιανική πίστη. Όπως παρατηρεί ο κ. Αναστ. Μαρίνος, «η πολιτεία υποχρεούται να διδάσκει στα σχολεία Δημοτικής και Μέσης εκπαιδεύσεως το μάθημα των θρησκευτικών κατά το ορθόδοξο χριστιανικό δόγμα, γιατί το δόγμα αυτό αποτελεί τη θρησκεία της πλειοψηφίας των Ελλήνων, οι οποίοι έχουν έτσι, από το Σύνταγμα πια, δικαίωμα να αξιώσουν από την ελληνική πολιτεία να παρέχει στα παιδιά τους θρησκευτική εκπαίδευση, σύμφωνα με το δόγμα τούτο».

2. Εκτός από το μάθημα των Θρησκευτικών, υπάρχουν και άλλα μαθήματα ιδεολογικού χαρακτήρα. Πρόκειται για το σύνολο σχεδόν των θεωρητικών μαθημάτων, π.χ. Πολιτική Αγωγή, Ιστορία, Νέα Ελληνικά, Φιλοσοφία, Κοινωνιολογία κ.λπ. Με το σκεπτικό της εγκυκλίου του υπουργείου Παιδείας, πρέπει και σε αυτά να δίδεται η δυνατότητα απαλλαγής των μαθητών, για να μην προσβάλλεται η ελευθερία της συνειδήσεώς τους.

Αν όμως συμβεί αυτό, το σχολείο θα χάσει τον παιδαγωγικό και κατευθυντήριο χαρακτήρα που απορρέει από την ίδια τη φύση του. Επομένως όλα τα μαθήματα, και μαζί μ' αυτά και τα Θρησκευτικά, πρέπει να παραμείνουν υποχρεωτικά και οι υπεύθυνες κυβερνήσεις έχουν χρέος να προσφέρουν στα παιδιά αυτά που ο ελληνικός λαός στο σύνολό του φρονεί.

3. Με το μάθημα των Θρησκευτικών διδάσκεται κατά κύριο λόγο ο Χριστιανισμός. Ο Χριστιανισμός όμως δεν υπήρξε και δεν υπάρχει μόνον ως θρησκευτική πίστη. Υπήρξε και υπάρχει συγχρόνως και ως ιστορικοπολιτιστικό μέγεθος τεραστίων διαστάσεων, που χώρισε στα δύο την παγκόσμια ιστορία, και κυριολεκτικά διέπλασε τον βυζαντινό και νεώτερο ελληνισμό και απετέλεσε τη βάση της δημιουργίας του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Συνεπώς ο Χριστιανισμός ως τέτοιο μέγεθος δεν μπορεί να παραθεωρηθεί από το ελληνικό σχολείο. Άλλωστε και σύγχρονοι μεγάλοι φιλόσοφοι, προερχόμενοι από τον χώρο του Μαρξισμού, όπως ο Bloch, ο Garaudy, ο Gardawski, ο Kolakowski κ.ά. θεωρούν ότι χωρίς τη συμβολή του Χριστιανισμού είναι αδύνατη η βελτίωση και η αναγέννηση του κόσμου. Ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στον χώρο του σχολείου το παιδί έρχεται, αναπόφευκτα, σε σχέση με την πολιτιστική κληρονομιά, η οποία είναι διαποτισμένη από τη χριστιανική παράδοση.

Πρόβλημα ελευθερίας της συνειδήσεως θα υπήρχε στην περίπτωση κατά την οποία ο μαθητής δεν ανήκει στην Ορθόδοξο Εκκλησία. Από χρόνια όμως για τους ετερόδοξους ή ετερόθρησκους μαθητές ισχύει η απαλλαγή τους από το μάθημα. Μάλιστα σε περιοχές όπου οι ετερόδοξοι ή ετερόθρησκοι κάτοικοι είναι αρκετοί, διδάσκεται στο μάθημα των Θρησκευτικών το δόγμα ή η θρησκεία τους, π.χ. Ρωμαιοκαθολικού Σύρου, Μουσουλμάνοι Θράκης. Επομένως ούτε των ετεροδόξων ή ετεροθρήσκων η ελευθερία προσβάλλεται με την υποχρεωτική διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών, ενώ παράλληλα εξασφαλίζεται η συνταγματική επιταγή της ανεξιθρησκίας.

Επομένως, το μάθημα των θρησκευτικών αποτελεί απαίτηση του Συντάγματος της χώρας και υπαγορεύεται όχι μόνο από τη θρησκευτική ομοιογένεια των Ελλήνων, οι οποίοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, αλλά και από την αρραγή ενότητα Εκκλησίας και Έθνους. Έτσι, δύσκολα θα μπορούσε να διαχωρίσει κανείς την παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας, τον κύριο φορέα αυτού του μαθήματος, από την υπόλοιπη ζωή του έθνους.

Γενικά μπορούμε να πούμε ότι κανένας απολύτως λόγος δεν υπάρχει για να δικαιολογήσει την απόφαση του υπουργείου Παιδείας, η οποία ουσιαστικά καταργεί το μάθημα των Θρησκευτικών. Αντίθετα, πολλοί λόγοι επιβάλλουν την ισχυροποίηση και την ποιοτική του βελτίωση. Η νέα γενιά, που ζει σε μια εποχή ολοκληρωτικού μηδενισμού και οριστικής ανατροπής των αξιών, έχει απόλυτη ανάγκη από το ανθρωπιστικό, ηθοπλαστικό και φρονηματιστικό μάθημα των Θρησκευτικών, το οποίο κυρίως υπηρετεί την ελληνική αυτοσυνειδησία και την ηθική θωράκιση της προσωπικότητας.

Το πολύπαθο και αδικημένο από τις ελληνικές κυβερνήσεις μάθημα των Θρησκευτικών, ποιοτικά βελτιωμένο και εκσυγχρονισμένο, είναι σε θέση να ρίξει πλούσιο φως στα αιχμηρά υπαρξιακά και μεταφυσικά ερωτήματα των μαθητών, να ευρύνει τον ψυχικό τους ορίζοντα, να τους ανυψώσει πάνω από το υλικό και το ζωώδες, να τους δημιουργήσει ανώτερα οντολογικά βιώματα, να τους φέρει σε επαφή με τη μακραίωνη πολιτιστική παράδοση του Γένους και κυρίως να τους προσφέρει τη λύτρωση, την οποία καμιά ενδοκοσμική και πολιτιστική αξία δεν μπορεί να τους προσφέρει.

Αντίλογος στη θέση της ΟΛΜΕ για το μάθημα των θρησκευτικών (18/9/08)
 


Στη θέση της ΟΛΜΕ για το μάθημα των θρησκευτικών αναφέρεται ο αναγνώστης μας κ. Γκορίδης Χαράλαμπος, θεολόγος ΑΠΘ.

* Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της επιστολής του.

Εκπλήσσομαι όταν βλέπω ανθρώπους που έχουν θέσεις όπως εσείς (σ.σ.: Αναφέρεται στην ΟΛΜΕ), να παίρνουν και να εκφράζουν απόψεις με τόσο επιπόλαιο τρόπο. Ως επιστήμονες οφείλετε να μην βλέπετε τα θέματα μόνο κάτω από το πρίσμα της δικής σας κοινωνικής και πολιτικής σκοπιάς και ως εκπρόσωποι και των καθηγητών θεολόγων θα έπρεπε να τους σέβεστε όταν εκφράζετε απόψεις που αφορούν την επιστήμη τους.

Οι αναχρονιστικοί ακραίοι αριστερισμοί και ακραίοι φασισμοί με βάση τους οποίους λειτουργούν ακόμη δυστυχώς τα άτομα της γενιάς σας, επηρεασμένα από τα κατάλοιπα του εμφυλίου πόλεμου, δεν αφήνουν την υγιή σκέψη να αναπτυχθεί.

Αναρωτιέμαι αν αύριο θα λέτε ότι και το μάθημα της ιστορίας θα πρέπει να είναι προαιρετικό, διότι έχουμε πολλούς αλλοεθνείς μαθητές, το μάθημα της γλώσσας πρέπει να είναι προαιρετικό, γιατί έχουμε πολλούς ξενόγλωσσους μαθητές, το μάθημα των αρχαίων ελληνικών, γιατί δεν υπάρχει κανείς αρχαίος έλληνας εν ζωή σήμερα!

Και μην μας πείτε ότι δεν είναι το ίδιο, διότι πραγματικά όταν η γνώμη για αυτά δεν πηγάζει από επιστημονική έρευνα και αγάπη και από σεβασμό στην ιστορία και την παράδοση του ελληνισμού τότε είναι πραγματικά το ίδιο.

Ζούμε εμείς οι νέοι την εποχή του παραλόγου όπου στην Σμύρνη πέθαναν χιλιάδες άνθρωποι επειδή στοιβάχτηκαν στο λιμάνι, όπου ο Κολοκοτρώνης ήταν ένας απλός σφαγέας των τούρκων, ο  Μέγας Αλέξανδρος κυρίως ανώμαλος και μετά και λίγο σκοπιανός, οι τρεις ιεράρχες αλλοδαποί (πάντως όχι έλληνες), ο Πατριάρχης τούρκος.

Άλλο λοιπόν θέμα είναι να συζητάμε αν θα γίνει θρησκειολογικό από κατηχητικό και άλλο προαιρετικό από υποχρεωτικό.

Ωραία βέβαια η καραμέλα της θρησκειολογίας αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι πατέρες της εκκλησίες και τα χιλιάδες κείμενά τους αποτελούν μέρος της εθνικής μας κληρονομιάς και ιστορίας.

Όσο για τον χωρισμό της εκκλησίας από το κράτος, δεν νομίζω ότι είναι ένα από τα μείζον θέματα της ΟΛΜΕ. Αναρωτιέμαι τι γνώμη θα έχετε γι αυτούς που αποφάσισαν την ενότητα εκκλησίας και κράτους στις πρώτες πανηγυρικές εθνοσυνελεύσεις (που τους θυμήθηκες τώρα αυτούς, αυτοί έτρωγαν ωμό κρέας και ζούσαν σε σπηλιές. Τώρα έχουμε παγκοσμιοποίηση, εμείς κατέχουμε την υπεργνώση και ήμαστε ανώτεροι όλων).

Δεν τολμώ βέβαια να μιλήσω για πίστη, για την συμβολή του Χριστού και της πίστης στη σημερινή κατάσταση σας και όλων μας, γιατί σίγουρα θα χαρακτηριστώ «γραφικός».

Ξεχνάμε, ξεχνάμε γρήγορα.

Παρακαλώ, λοιπόν, κύριοι, ως ΟΛΜΕ οφείλετε να είστε πιο προσεκτικοί στις ανακοινώσεις σας και να γνωρίζετε ότι αντιπροσωπεύετε και ανθρώπους που διαφωνούν με αυτά που υποστηρίζετε. Ως μεμονωμένα άτομα μπορείτε να λέτε ότι θέλετε.

Με εκτίμηση

Γκορίδης Χαράλαμπος
Λογιστής - Φοροτέχνης ΤΕ
Θεολόγος ΑΠΘ

=====================

 Τα παπαγαλάκια της ΟΛΜΕ ξαναχτύπησαν! 

 ©1998-2008, Έδρα Εκπαίδευσης, Ι.Π.Ε.Τ.

 Δημοσιεύθηκε την: 22.09.2008 21:58:25  

      Με απέραντο θράσος και αναίδεια το ΔΣ της ΟΛΜΕ απέστειλε στα σχολεία της χώρας ένα κατάπτυστο κείμενο προϊόν φασιστικής νοοτροπίας και ιδεολογικής καθοδήγησης. Θέλοντας να επιβάλλουν στον ελληνικό χώρο ένα σχολείο άχρωμο, άοσμο και άθεο συνεχίζουν τον ύπουλο πόλεμο εναντίον της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης και του ελληνισμού.

      Με το πρόσχημα δήθεν της αθρόας προσέλευσης μεταναστών στην χώρα μας ζητούν το μάθημα των Θρησκευτικών να αλλάξει τον ορθόδοξο προσανατολισμό του και να γίνει θρησκειολογικό. Και μάλιστα λόγω έλλειψης επιχειρημάτων επικαλούνται το 14ο άρθρο της σύμβασης των δικαιωμάτων του παιδιού των Ηνωμένων Εθνών για να στηρίξουν την απαρχαιωμένη κοσμοθεωρία τους. Και το κάνουν με τέτοιο ύπουλο και επιλεκτικό τρόπο που δεν καταλαβαίνουν πως αποκαλύπτουν και από ποιους καθοδηγούνται και ποιών κέντρων αποφάσεις προσπαθούν να επιβάλλουν.

     Ευτυχώς που στο ίδιο άρθρο στην παράγραφο 3 τα πράγματα είναι τόσο ξεκάθαρα που δεν επιδέχονται διαφορετικής ερμηνείας: 

 «Η ελευθερία της δήλωσης της θρησκείας του (του παιδιού) ή των πεποιθήσεών του μπορεί να υπόκειται μόνο στους περιορισμούς που ορίζονται από το νόμο και που είναι αναγκαίοι για τη διαφύλαξη της δημόσιας ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, της δημόσιας υγείας και των δημόσιων ηθών, ή των ελευθεριών των θεμελιωδών δικαιωμάτων των άλλων». Δεν είναι θεμελιώδες δικαίωμα του 90% των μαθητών του ορθόδοξου ελληνικού λαού να διδαχθεί την πίστη του; Με ποια αναλογική μέθοδο θα πρέπει να αλλάξει ο ορθόδοξος προσανατολισμός του μαθήματος και το 10% να επιβάλλει στο 90% των μαθητών την θρησκειολογία; Μήπως με την απλή αναλογική για την οποία τόσα χρόνια κόπτεσθε; 

     Δεν καταλαβαίνετε πως αυτό είναι πέρα για πέρα φασιστικό και εντελώς αντίθετο με την υπάρχουσα κατάσταση στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη; Στην Γερμανία π.χ. ο κάθε μαθητής την ώρα των Θρησκευτικών διδάσκεται το δικό του ομολογιακό μάθημα. Εφόσον το υπουργείο απαλλάσσει του μαθήματος των Θρησκευτικών όποιον μη ορθόδοξο το επιθυμεί, ας διαλέγει ο μαθητής το μάθημα ή το αντικείμενο που θα θέλει να παρακολουθεί και όχι να σουλατσάρει προκλητικά στην αυλή του σχολείου.

     Και σε ποιόν δημόσιο διάλογο συμμετέχετε αφού για την τοποθέτησή σας δεν ρωτήσατε  ούτε λάβατε υπόψη τις διαμαρτυρίες των ενώσεων Θεολόγων από όλη την Ελλάδα; Μήπως εκπροσωπείτε μόνο τον κλάδο ΠΕ04 (7 από τα 11 μέλη του ΔΣ) και δεν το ξέραμε; Με ποιο δικαίωμα απαξιώνετε έναν ολόκληρο κλάδο ότι στερείται αντικειμενικότητας από την στιγμή που η ορθόδοξη Θεολογία είναι από μόνη της μια ξεχωριστή επιστήμη; 

      Άραγε κάνατε τον κόπο να ρωτήσετε τους γονείς των μεταναστών αν θέλουν τα παιδιά τους να παρακολουθούν Θρησκευτικά; Γιατί σαν καθηγητές θεολόγοι εισπράττουμε το εντελώς αντίθετο. Και παρακολουθούν και συμμετέχουν και άριστοι μαθητές είναι πολλοί από αυτούς. Και μάλιστα πολλοί γονείς που δεν ξέρουν την ελληνική γλώσσα τόσο καλά όσο τα παιδιά τους, ρωτάνε τα ίδια τους τα παιδιά για να μάθουν την χριστιανική διδασκαλία που τους στέρησε η φασιστική απαγόρευση κάθε θρησκευτικής ελευθερίας των απολυταρχικών καθεστώτων των ανατολικών χωρών από τα οποία προέρχονται.  

       Το Σύνταγμα της Ελλάδος το λέει ξεκάθαρα και ρητά εδώ και τόσα χρόνια στο άρθρο 16 είτε σας αρέσει είτε όχι : 

       «Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική, και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και την διάπλασή τους σε ελεύθερους πολίτες». Η εκκλησία δεν υποχρεώνει κανέναν να βαπτίζει τα παιδιά του ορθόδοξα. Από την στιγμή όμως που το 90% των μαθητών είναι ορθόδοξοι έχουν το απόλυτο δικαίωμα να μάθουν και να διδαχθούν την πίστη τους. 

     Αν δεν σας αρέσει ή αλλάξτε χώρα (μόνο στην Γαλλία δεν διδάσκονται Θρησκευτικά) ή περιμένετε μερικές δεκαετίες ακόμα μήπως μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες κάποτε αλλάξει το Σύνταγμα και αναθεωρήσουμε σαν έθνος και τις θρησκευτικές μας πεποιθήσεις. Ως τότε ισχύει η απλή αναλογική. 90% με 10% είτε σας αρέσει είτε όχι.

   Με τιμή  

Μπεϊνάς Ιωάννης

  Θεολόγος - εκπαιδευτικός

Ν. Πιερίας

 

Πρόσφατα άρθρα