Επιστολή ΑΣΠΕ προς Υπ. Οικονομικών και Οικογένειας με παρατηρήσεις επί του προγράμματος «Σπίτι μου 2»
Αθήνα, 20/1/2025
Αξιοτίμους
1. Κύριο Κωστή Χατζηδάκη
Υπουργό Οικονομικών
2. Κύριο Νίκο Παπαθανάση
Αναπλ. Υπουργό Οικονομικών
3. Κυρία Σοφία Ζαχαράκη
Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.
ΘΕΜΑ: Σχόλια και παρατηρήσεις επί του προγράμματος «Σπίτι μου 2»
Αξιότιμοι Υπουργοί.
Έχοντας συλλέξει απορίες, ανησυχίες και προβληματισμούς μελών μας για το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2» θέτουμε υπόψη σας τα κυριότερα σημεία, που θα πρέπει να αποτελέσουν σημεία προβληματισμού και διόρθωσης του ίδιου και επόμενων σχετικών προγραμμάτων στο πλαίσιο των προσπαθειών σας για την κοινωνική στέγαση.
Το πρόγραμμα:
1. Μειώνει τον αριθμό των επιλέξιμων ακινήτων σε σχέση με την (β’) φάση του προηγούμενου προγράμματος «Σπίτι μου», αφού αφήνει εκτός επιλεξιμότητας ακίνητα που ανεγέρθηκαν με οικοδομικές άδειες 2006 και 2007, αντί να συμπεριλάβει και ακίνητα με οικοδομικές άδειες 2008 και 2009.
2. Δεν συμπεριλαμβάνει τα ημιτελή ακίνητα που ανεγέρθηκαν με οικοδομικές άδειες τα προμνημονιακά χρόνια (έως και το 2009) και λόγω κρίσης παρέμειναν ημιτελή. Η συμπερίληψη των ημιτελών ακινήτων είναι ο μόνος τρόπος να αυξηθεί ο αριθμός των επιλέξιμων προς αγορά ακινήτων και κατ΄επέκταση να ελευθερωθούν ακίνητα προς ενοικίαση. Παράλληλα θα δώσει ώθηση στην αγορά εργασίας, στην αύξηση των εσόδων Εφορίας και Ασφαλιστικών Ταμείων, θα καταστεί εφικτή η ενσωμάτωση στην αποπεράτωση τους, υλικών και εργασιών ενεργειακής αναβάθμιση τους, χωρίς να απαιτηθεί αυτό σε δεύτερο χρόνο με συμμετοχή σε άλλα αντίστοιχα προγράμματα ανακαίνισης / ενεργειακής αναβάθμισης τους.
3. Δεν θέτει όριο παλαιότητας (από το 1985 και μετά άρχισε η αλλαγή των σχετικών κανονισμών με συνεχείς βελτιώσεις μέχρι και το 2003) με αποτέλεσμα να είναι επιλέξιμα ακίνητα 50, 60, 70 ετών, αμφιβόλου στατικής και αντισεισμικής επάρκειας και κατά συνέπεια οι πολίτες να εκτίθενται σε δυνητικούς κινδύνους λόγω σεισμών την στιγμή που η χώρα μας είναι ιδιαίτερα σεισμογενής, ενώ, παράλληλα, η κυβέρνηση προωθεί την ασφάλιση των ακινήτων. Πρόκειται για αντίφαση.
4. Δεν παρέχει ισχυρή στήριξη σε οικογένειες με περισσότερα από δύο παιδιά, διότι το ποσό των τόκων για το μέρος που παρέχεται από την Τράπεζα, θα επιδοτείται κατά 50%, ενώ στο προγενέστερο πρόγραμμα, «Σπίτι μου 1», το δάνειο ήταν άτοκο για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες.
5. Δίνεται ώθηση σε παλιά ακίνητα αφού το πρόγραμμα αποβλέπει σε 20.000, δυνητικούς δικαιούχους στους οποίους όμως αντιστοιχεί 2 δις προϋπολογισμός. Όμως, με 100.000 € ( = 2 δις/20.000), μόνο προβληματικά και παμπάλαια ακίνητα μπορούν να αγοραστούν. Τα απολογιστικά στοιχεία του προηγούμενου προγράμματος δείχνουν ότι τα σπίτια που αγοράστηκαν είχαν μέσο όρο παλαιότητας τα 40 έτη, αλλά αυτό αναμένεται να αυξηθεί στο νέο πρόγραμμα.
Αξιότιμοι Υπουργοί,
παρά την αξιόλογη προσπάθεια που καταβάλλετε προς την κατεύθυνση της στέγασης, τα ανωτέρω προβληματικά σημεία εκτιμάται ότι είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε έλλειψη επιλέξιμων ακινήτων με ενδεχόμενο αποτέλεσμα την διάθεση στην αγορά των ακινήτων με εκκρεμότητες όπως πολεοδομικές παραβιάσεις, κοινόχρηστα, ΤΑΠ, κ.λ.π.
Ειδικά για τις οικογένειες με πολυτεκνική ιδιότητα , το δάνειο πρέπει να είναι άτοκο – όπως προβλεπόταν στο προηγούμενο πρόγραμμα – και επιπλέον, ζητούμε να υιοθετηθεί η κοινή πρόταση για «μια φορολογική και οικονομική πολιτική με ισχυρή δημογραφική διάσταση» (2023) της Ανωτάτης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος και του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος σύμφωνα με την οποία: «Το Κράτος οφείλει να ασκήσει ισχυρή πολιτική κοινωνικής στέγασης για να δώσει ώθηση στις οικογένειες με παιδιά. Προτείνουμε:
– Με την απόκτηση του 4ου παιδιού, μείωση του κεφαλαίου του στεγαστικού δανείου κατά 20% για υπάρχοντα δάνεια και επιδότηση των δόσεων για δύο έτη για τα νέα στεγαστικά δάνεια, που υπογράφονται μετά την απόκτηση του 4ου παιδιού.
– Με την απόκτηση του 5ου παιδιού, μείωση του κεφαλαίου του στεγαστικού δανείου κατά 30% για υπάρχοντα δάνεια και επιδότηση των δόσεων για τρία έτη για τα νέα στεγαστικά δάνεια, που υπογράφονται μετά την απόκτηση του 5ου παιδιού.»
Αναμένοντας να λάβετε υπόψη τις επισημάνσεις μας που αποτελούν την συνισταμένη προβληματισμών από πολλά από τα μέλη μας, παραμένουμε στη διάθεσή σας για περαιτέρω επικοινωνία και συνεργασία.
Για την ΑΣΠΕ
Βασίλειος Θεοτοκάτος Δήμητρα-Ινές Αγγελή