Eπαγγελματικός προσανατολισμός (Τεύχος9)

Τεύχος 9, Οκτώβριος – Δεκέμβριος  2001

Eπαγγελματικός προσανατολισμός

Tο επάγγελμα της Nοσηλευτικής

Αρθρογράφος: ΙΩΑΝΝΑ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ, Επίκουρου Καθηγήτριας ΤΕΙ Αθηνών

Εισαγωγή

    Η νοσηλευτική είναι επιστήμη και τέχνη. Ασχολείται με την εξυπηρέτηση των αναγκών υγείας των ατόμων, της οικογένειας, του κοινωνικού συνόλου και έχει ως σκοπούς:

    • Την διατήρηση της υγείας

    • Την πρόληψη της νόσου

    • Την αντιμετώπιση της νόσου (θεραπεία και νοσηλεία) και

    • Την αποκατάσταση

    Το νοσηλευτικό επάγγελμα εμφανίζεται στην ιστορία της ανθρωπότητας από την εποχή εκείνη όπου δίπλα στον έχοντα ανάγκη φροντίδας έπαψε να υπάρχει ή δεν επαρκούσε η μητέρα, η σύζυγος, η αδελφή και έπρεπε κάποιο πρόσωπο πιο ειδικό να έρθει στο σπίτι να νοσηλεύσει με αμοιβή.

    Με την εμφάνιση του χριστιανισμού ασκήθηκε σαν εθελοντική προσφορά αγάπης στον πάσχοντα συνάνθρωπο.

    Με την εμφάνιση του μοναχισμού ασκήθηκε εθελοντική στα μοναστήρια νοσοκομεία, π.χ. Βασιλειάδα.

    Στην καθολική δύση η νοσηλεία μέχρι και τον 19ο αιώνα ήταν στα χέρια μοναχών. Στο Βυζάντιο ασκήθηκε ως επάγγελμα χωρίς ιδιαίτερη εκπαίδευση.

    Με το πέρασμα των αιώνων και τις αναπόφευκτες μεταβολές και μεταξιώσεις που επέφερε στη ζωή των ανθρώπων, όπως ήταν φυσικό, άλλαξε τη φύση της νοσηλευτικής από οικογενειακή υπόθεση και χριστιανικό καθήκον, σε επάγγελμα.

    Πρωτοπόρος σ’ αυτή την αλλαγή ήταν η μεγάλη Αγγλίδα νοσοκόμος Florence Nightigale, η οποία μετά την επιτυχή δράση της στον Κριμαϊκό πόλεμο (1854-1856), ίδρυσε την πρώτη Σχολή Νοσοκόμων στο Νοσοκομείο Αγίου Θωμά στο Λονδίνο, το 1860.

Στάδια εξέλιξης της Νοσηλευτικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα

    1875   Νοσοκομικόν Παιδευτήριον (Β. Όλγα) – Σχολή Νοσοκόμων Ευαγγελισμού

    1924    Ανωτέρα Σχολή Νοσοκόμων και Επισκεπτριών Ε.Ε.Σ.

    1938   Σχολή Επισκεπτριών Αδελφών Νοσοκόμων

    1946   Σχολή Αξιωματικών Νοσηλευτών

    Μετά τον πόλεμο του 1940 και την κατοχή, ιδρύθηκαν ακόμη 9 σχολές

    1970   5 Τμήματα Νοσηλευτικής στα ΚΑΤΕΕ

    1979   Τμήμα Νοσηλευτικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών

    1983   Η νοσηλευτική εκπαίδευση μεταφέρεται στα Τ.Ε.Ι.

    Η νοσηλευτική είναι υπεύθυνη εργασία δύσκολη, και επίπονη σε ατμόσφαιρα συνεχούς εντάσεως, πόνου και αγωνίας. Διεξάγεται σε περιβάλλον ανθυγιεινό μέχρι και εξαθλιωμένο – όταν νοσηλεύονται ασθενείς στο διάδρομο και σε ράντζα – και έχει κυκλικό ωράριο.

Είναι όμως επάγγελμα που έχει αντικείμενο εργασίας τον άνθρωπο στην πιο δύσκολη ώρα της ζωής του. Γι’ αυτό για την άσκησή της χρειάζονται εκτός των τυπικών και ουσιαστικά προσόντα όπως:

    – υψηλός δείκτης  νοημοσύνης

    – αρτιμέλεια και σωματική υγεία

    – ψυχοσυναισθηματική ισορροπία

    – ωριμότητα

    – διάθεση προσφοράς

    – επιμονή και υπομονή

    – αισιοδοξία

    – συνεργασία

    – ψυχραιμία και ετοιμότητα

    – συνέπεια και ευσυνειδησία

    – συναίσθηση ευθύνης – πνεύμα θυσίας και κυρίως

    – ανθρωπιά και αγάπη

    Απαραίτητη επίσης κρίνεται η πίστη, πηγή δυνάμεως και ανατάσεως για ένα τόσο δύσκολο έργο.

    Επειδή όμως κέντρο του νοσηλευτικού επαγγέλματος είναι ο άνθρωπος, έχει και θετικά χαρακτηριστικά όπως:

    – Δεν είναι εργασία ρουτίνας

    – Προσφέρει βαθιά ικανοποίηση

    – Προσφέρει πολύτιμες γνώσεις

    – Προσφέρει άμεση επαγγελματική αποκατάσταση

    – Προσφέρει δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης

    – Είναι έργο υπεύθυνο και δυναμικό και δίνει την ευκαιρία στο νοσηλευτή να χρησιμοποιήσει όλες τις ικανότητες, ταλέντα και δυνατότητές του

    – Βοηθάει στη διαμόρφωση ισχυρής και ισορροπημένης προσωπικότητας

    – Βοηθάει στην καλλιέργεια του χαρακτήρα και στην ανάπτυξη καλών διαπροσωπικών σχέσεων.

    Και σύμφωνα με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (έκδοση 2001) «Σπουδές και απασχόληση», οι προοπτικές απασχόλησης σηματοδοτούνται με 3 κουκίδες (…) που σημαίνει πολύ θετικές προοπτικές απασχόλησης.

Η ΝOΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΤΡΙΤOΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (ΥΠOΥΡΓΕΙO ΠΑΙΔΕΙΑΣ)

Πανεπιστημιακή Νοσηλευτική ΑΕΙ

    Κριτήρια εισαγωγής

    – Απολυτήριο Λυκείου – Γενικές εξετάσεις

    Έτη σπουδών

    – 4 έτη (8 εξάμηνα)

    Μεταπτυχιακές σπουδές

    – Διετές μεταπτυχιακό πρόγραμμα για εκπόνηση διδακτορικής διατριβής ή ερευνητικής εργασίας

Νοσηλευτική Τ.Ε.Ι.

    Κριτήρια εισαγωγής

    – Απολυτήριο Λυκείου. Γενικές εξετάσεις

    Έτη σπουδών

    – 4 έτη (7 εξάμηνα και 1 εξάμηνο άσκηση στο επάγγελμα)

    Μεταπτυχιακές σπουδές

    – Δυνατότητα ανταλλαγής σπουδαστών με ισότιμα εκπαιδευτικά ιδρύματα χωρών της Ευρώπης.

ΣΧOΛΗ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΝOΣΗΛΕΥΤΩΝ

(ΥΠOΥΡΓΕΙO ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ)

    Νοσηλευτική Σχολή πανεπιστημιακού επιπέδου

    Κριτήρια εισαγωγής

    – Απολυτήριο Λυκείου – Γενικές εξετάσεις

    Διάρκεια σπουδών

    – 4 έτη

    Περιεχόμενο σπουδών

    α) Σύνθεση γνώσεων από τις φυσικές και βιολογικές επιστήμες καθώς και τις ανθρωπολογικές και κοινωνικές επιστήμες.

    β) Νοσηλευτική θεωρητική θεμελίωση μη εφαρμογών των γνώσεων σε όλους τους κλάδους Φροντίδας Υγείας και σε όλα τα επίπεδα.

Τομείς άσκησης επαγγέλματος

    – Νοσοκομεία

    – Κέντρα Υγείας

   – Υγειονομικοί και άλλοι οργανισμοί ΙΚΑ, ΕΕΣ, ΠΙΚΠΑ, ΚΑΒ, ΔΕΗ, OΤΕ, OΣΕ, Τράπεζες, βιομηχανίες, εργοστάσια, ασφαλιστικές εταιρίες, ιδρύματα περιθάλψεως υπερηλίκων, μειονεκτούντων ατόμων, ΚΑΠΗ, σχολεία παιδιών με ειδικές ανάγκες.

    Νοσηλευτική εκπαίδευση ΤΡΙΤOΒΑΘΜΙΑ, ΔΕΥΤΕΡOΒΑΘΜΙΑ

    Ανάλογα των σπουδών, των πτυχίων, της συγγραφικής και ερευνητικής εργασίας τους.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΝOΣΗΛΕΥΤΩΝ

    – O νοσηλευτής με πτυχίο ΤΕΙ ή ΑΕΙ στα νοσοκομεία εξελίσσεται σε

    Προϊστάμενο ενός τμήματος

    Τομεάρχη 4-5 τμημάτων

    Διευθυντή όλης της νοσηλευτικής υπηρεσίας

    Η νοσηλευτική υπηρεσία είναι ανεξάρτητη, παράλληλη και ισότιμη με την ιατρική και διοικητική υπηρεσία.

    – Στις άλλες μικρότερες μονάδες όπως κέντρα υγείας εξελίσσεται ως το βαθμό προϊσταμένου.

    – Στα εκπαιδευτικά ιδρύματων ΑΕΙ, ΤΕΙ η συνήθης εξέλιξη των μελών του εκπαιδευτικού προσωπικού.

Η ΝOΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΔΕΥΤΕΡOΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (ΥΠOΥΡΓΕΙO ΠΑΙΔΕΙΑΣ)

ΙΕΚ

    Κριτήρια εισαγωγής

    – Απολυτήριο Λυκείου

    Διάρκεια σπουδών

    – 4 εξάμηνα

    Ειδικότητες

    – Νοσηλευτική Χειρουργείου

    – Νοσηλευτική Μ.Ε.Θ.

    – Νοσηλευτική Τραυματιολογία

    Παίρνουν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος μετά από 3μηνη πρακτική άσκηση σε νοσοκομείο.

Τ.Ε.Ε. Νοσηλευτικής, Τομέα Υγείας και Πρόνοιας

    Βάσει του Ν. 2640/98 ΦΕΚ 206/3.9.98 τ. Α΄ τα Τ.Ε.Λ. του Υπουργείου Παιδείας μετατράπηκαν σε Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια Α΄ και Β΄ κύκλου σπουδών.

Τ.Ε.Ε. Α’ κύκλου, Ειδικότητα: Βοηθών νοσηλευτών – τριών

    Κριτήριο εισαγωγής

    – Απόφοιτοι Γυμνασίου ή Λυκείου

    Διάρκεια σπουδών

    – 2 έτη

    Πτυχίο επιπέδου 2, Βοηθών νοσηλευτών

    Άδεια ασκήσεως επαγγέλματος: Μετά από 12μηνη πρακτική άσκηση σε νοσοκομείο.

Τ.Ε.Ε. Β’ κύκλου. Ειδικότητα: Βοηθών νοσηλευτών – τριών

    Κριτήρια εισαγωγής

    – Πτυχίο ΤΕΕ Α’ κύκλου βοηθών νοσηλευτών – τριών

    Διάρκεια σπουδών

    – έτος

Πτυχίο επιπέδου 3, Βοηθών νοσηλευτών

Άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Μετά από 6μηνη πρακτική άσκηση σε νοσοκομείο.

(ΥΠOΥΡΓΕΙO ΥΓΕΙΑΣ & ΠΡOΝOΙΑΣ)